PAŹDZIERNIK 2010 KALIFORNIA, ARIZONA I UTAH

1 października

Jeśli są takie miejsca, które należy ominąć w podróży po Stanach to Las Vegas, Los Angeles i Hollywood. Paradoksem jest to, że aby o tym wiedzieć trzeba tam pojechać.

Wprawdzie nasz przewodnik pisząc o Hollywood jako miejscu synonimu sławy mówi „Ci, którzy naprawdę zdobyli fortunę, wyjeżdżają stąd najszybciej jak tylko mogą. Także wielkie studia już dawno opuściły Hollywood i w cieniu niegdysiejszych świątyń kina i wspaniałych hoteli snują się prostytutki, drobni przestępcy i przyjezdni”. Przyjezdni to my.

To samo można by napisać o Las Vegas, kiedyś centrum światowej muzyki (wcale nie hazardu), a dziś jedynie … tu to zdanie co wyżej o Hollywood.

Beatka, wychodząc ze słusznego skądinąd założenia, że jak już człowiek ciągnie się taki szmat drogi to musi zobaczyć wszystko co najważniejsze i co zna tylko z obrazka. Chciała więc zobaczyć koniecznie studio filmowe. Padło na Universal, jako że największe.

Dla mnie to żadna atrakcja, lubię czytać książki co nie znaczy zaraz, że muszę zwiedzać drukarnie czy nawet poznawać ich autora.

Cóż (tu wcale nie piję do Beatki), człowiek z zasady jest maluczki i wszelakie synonimy sławy i bogactwa lub nawet otarcie się o ich symbole już go wyróżniają spośród miernoty. Tak się takiemu człowieczkowi tylko wydaje.

Mnie jest oczywiście łatwo mówić, nie tylko, że się otarłem, ale momentami nawet funkcjonowałem wewnątrz takich środowisk i wśród tak zwanych światowo znanych postaci i wiem jak to wygląda naprawdę. Zwykli, przeciętni, może trochę bardziej zblazowani pieniędzmi ludzie, którzy stracili swoją intymność, a raczej sprzedali ją za tą właśnie mamonę. Szukają więc intymności wśród sobie podobnych i dlatego trzymają się razem.

Mogę więc pozwolić sobie na komentarz, że śmieszą mnie Ci z czasopism, zazwyczaj aktorzy, piosenkarze, dziennikarze czy marni politycy, którzy w każdym kraju tak jak i w Polsce jednako starają się być gwiazdami. I stają się nimi, ale tylko u siebie, gdy opuszczą swoje granice, są już nikim. Czy sąsiedni Czech wie kto to Pieńkowska, Marcinkiewicz czy inny znany w Polsce Polak? Nie, każdy kraj ma swoich malutkich-wielkich, takich samych mało gdzie indziej rozpoznawalnych. Niewielu z nich udało się sprzedać twarz światowo, ale jednak większość, której się to powiodło musiała przejść przez Hollywood właśnie.

Tak więc Hollywood jest mitem dla maluczkich, którzy nim żyją, bo dzięki takim mitom odrywają się od własnej, szarej codzienności. A to wykorzystuje się wszędzie i zawsze bez skrupułów i zarabia na tym pieniądze.

SYMBOLE, SYMBOLE

Universal City. To taki Disneyland, tyle, że tematycznie związany z kinem, a raczej z produkcjami tej wytwórni filmów. Olbrzymia struktura do robienia pieniędzy i ludzi na szaro. Na zewnątrz zwykła galeria handlowa, restauracje i punkty sprzedaży wszelakiego badziewia – ogólnodostępna. Z City wchodzi się niby do Studio Universal – tym razem za jedyne 74$ od osoby, nie licząc dodatkowych 20 za parking już wcześniej zapłaconych. I jeśli ktoś w Polsce myślał, że widział duży parking w Arkadii w Warszawie, to się myli.

Puściliśmy więc te 200$ wraz z wstępem do knajpek, gdzie je się gówniane amerykańskie tłuste żarcie (trudno nazwać to jedzeniem) do woli i wygląda potem jak wszyscy.

Na początek nażarliśmy się, jako że było południe, następnie zaczęliśmy zwiedzać według wolnego wyboru atrakcji.

Najpierw była wizyta w Jurassic Park i przejazd pływającą platformą z siedzeniami przez fragment dekoracji ze straszącymi tam i polewającymi wodą siedzących, prehistorycznymi plastikowymi stworami. Na koniec zjazd z wielką prędkością z 30-metrowego wodospadu uciekając przed rozdziawioną paszczą olbrzymiego T-Rexa - atrakcja iście z wesołego miasteczka. Stwory dobrze ujęte przez sprytnego operatora kamery i reżysera mogły straszyć i sprawiać wrażenie żywych. Tam nie.

Potem obejrzeliśmy wystawę, głównie o Hitchcocku i „Ptakach”. Następnie trochę na siłę, wysłałem Beatę, jako zwiadowcę, do budynku „Mumia”. Wróciła z przewróconym żołądkiem po jeździe roller coster’em, czyli zapieprzającym tak wagoniku, że nawet straszące rozkładające się mumie nie zdążyły jej postraszyć.

Jako, że trzeba było się bardzo śpieszyć (ostatnie pokazy są o 16h30, a my zaczęliśmy o 13h30) pognaliśmy do kina 4D na pokaz półgodzinnego, specjalnie stworzonego w tym celu filmu o Shreku.

4D to okulary trójwymiarowe z 3D, które każdy zna z Imax’a, ale z drżącymi fotelami i pryskającą wodą, kiedy to osioł kichnie Ci w twarz. Było zabawne, jak sam film zresztą. 

Dalej, znów szybko, poszliśmy na gwóźdź programu, zwiedzanie studia Universal. Wsadzono nas do turystycznej kolejki, takiej co to jeżdżą po każdym turystycznym zakątku świata, tyle, że z wideo i sporo większej.

Na początku miało się wrażenie zwiedzania hipermarketów i to od tyłu. Zwykłe wielkie szare hale i ich śmietniki. Nic nie zmieniał fakt, że dowcipny kierowca-komentator opowiadał, że coś się w nich kręci czy przygotowuje.

Na szczęście potem wjechaliśmy w dekoracje sztucznych miasteczek, a to kawałek Londynu, Rzymu czy meksykańskiej wioski z westernu. Ta ostatnia była najlepsza, pokazano fragment filmu z zalewającą wioskę rwącą wodą, po czym zobaczyliśmy to na żywo, a woda prawie nas zmyła z pojazdem. Coś się wreszcie zaczęło dziać.

SZTUCZNE MIASTECZKA

Dojechaliśmy do basenów, w których „Szczęki” zjadały nurka i temu podobne ruchy wielkiego, mało realnego, rekina. Ciekawostką był stojący na górce, od 50 lat już, dom z „Psychozy” Hitchcocka, w którym straszył Antony Perkins. Parę metrów za domem wielka ruina Boeinga 474 rozwalonego o domy z „Wojny Światów” Spielberga miała robić wrażenie.

Aby jednak pasażer czuł, że wydał swoje pieniądze za coś, postarano się o cztery chwyty, które miały nami wstrząsnąć i pokazać jak robi się filmowe efekty, czyli świadome oszustwo widza.

Pierwszy to wjazd kolejką do tunelu w którym podłoga była ruchoma, a ekrany usytuowane po obu stronach pokazywały w 3D walkę King Konga z pterodaktylami. Skaczące po dachu drgającego wagonika stwory oraz przestrzenność obrazu dzięki okularom dawały uczucie uczestniczenia w sekwencjach.  

Drugi, to pokaz stojących tuż obok wagoników samochodów, które wylatują w powietrze po ogniowych wybuchach stacji benzynowej, których gorąco czuło się na sobie. Pokaz zakończono tańcem tych aut w powietrzu, zabawnie, ale zupełnie niepotrzebnie, pokazało to bowiem ich lekką strukturę, a powolność ruchów hydraulicznych podnośników obniżała efekt.

Trzeci chwyt był z „Mumi”, też tunel. Taki prosty chwyt z symulatora lotów. Oświetlony tunel kręci się wokół widzów, a hydrauliczne podnośniki ruszają odpowiednio bazą co daje nieodparte wrażenie kręcenia się wokół osi i spadania. Dla wrażliwych rzyganie murowane, a że się toto naprawdę nie rusza, to rzyga się na własne kolana.

Ostatni chwyt był dekoracją z „Trzęsienia Ziemi” (chyba). Nasze wagoniki zatrzymały się na stacji metra w Nowym Yorku. Zaczęło się trzęsienie ziemi, iskry, odpadające elementy, pękające rury z lejącą się wodą, w końcu zarwanie się części sklepienia i wpadająca (za wolno) do środka i wybuchająca cysterna. Apogeum było zalanie stacji wpadającą schodami wodą, wdzierającą się w dół szumnymi, olbrzymimi potokami. Efektowne.

Aha, był jeszcze most. Taki od Mojżesza. Czyli stoimy przed jeziorem, droga się kończy w wodzie. Nagle część wody się zapada i powstaje metr poniżej poziomu jeziora sucha droga, którą my przejeżdżamy. Cud panie!

Te chwyty, choć nic więcej ciekawego nie zobaczyliśmy, sprawiły że wyszliśmy udobruchani. Trzeba było od razu mówić, że to drogie wesołe miasteczko, a nie jakieś tam zwiedzanie wytwórni filmów. Choć tak naprawdę, to dobrze uzmysłowiło nam chwyty na jakie nabierany jest kinowy widz.

Trochę czas się omsknął i nie zobaczyliśmy efektów „Terminatora”. Nie żałowaliśmy, widzimy je na co dzień w brudnej, zaniedbanej Kalifornii, rządzonej właśnie przez owego. Już przy drogach nie widać tabliczek o opiece nad czystością przez … Nikt o zdrowych zmysłach nie troszczył by się o tak zaśmiecone miejsca.

Ku radości Moany, obejrzeliśmy za to spektakl, „Zwierzęta w filmie”. Papugi, tresowane psy i koty, szympans dowcipniś. Dużo radości nie tylko dla dziecka, ale też jest do zobaczenia w każdym parku atrakcji. Tam zresztą był dla mnie najlepszy moment kinowy. Włączono wentylator, rzucono w powietrze papugę, która zawisła w miejscu machając skrzydłami, a że tło było niebieskie, a papuga filmowana, na ekranie mogliśmy zobaczyć ją z bliska lecącą nad podłożonym obrazem. Robiło wrażenie i pokazało jak nas łatwo oszukać optycznie. Po każdym względem z resztą.

Od początku jednak szykowaliśmy się na ostatni z prezentowanych spektakli. Nie każdy widział niezbyt udany film „Waterworld” z Costnerem. Ja tak, głównie ze względu na wielki katamaran. Nawet kupiłem ten film, ale ktoś z moich gości w Leźnie po prostu go ukradł, zresztą nie jedyny z mojej kolekcji.

To taka historyjka o rozmrażaniu się lodów ziemi i zaniku suchego lądu. Zapanowuje bezprawie i życie na wodzie na pływających siedliskach zrobionych z byle czego.

Siedlisko z filmu straszy koło wejścia głównego, straszy też w środku. Cały spektakl jest pokazem kaskaderskim przy dużej ilości efektów wybuchowo-strzeleckich. Gwoździem jest przelatujący nad murem i rozbijający się tuż koło widowni samolot i to z wielkim ognistym wybuchem. Bardzo było to wszystko efektowne wraz z mistrzowską jazdą na skuterach wodnych, choć historyjka była bzdurna, jak i film - ale podobało.

Więcej grzechów nie pamiętam.

GRAĆ GRĘ TRZEBA

Wyjechać wieczorem z Hollywood i przejechać Los Angeles jest już samo w sobie wyczynem i zdecydowanie niezbyt naszym ulubionym zajęciem. Wieczorem się siedzi, pije piwo, potem wino, a na końcu herbatkę z wkładką rumową lub inną, w zależności od możliwości. Je się też kolację. A wszystko to w ciszy i spokoju oraz przypływie najcieplejszych uczuć miłości do własnego śpiącego dziecka.

Zatrzymaliśmy się więc na noc na pierwszym Wal-mart usytuowanym przy autostradzie numer 10 biegnącej w kierunku Arizony. Najbliższy camping był o ponad dwie godziny spowolnionej natężeniem ruchu jazdy.

Noc minęła spokojnie, ranek upłynął na rozmrażaniu i myciu lodówki, która wraz z innymi schowkami zapełniła się następnie zapasami za 300$, zakupionymi w Wal-marcie właśnie na okres zwiedzania pustynnych terenów.

Arizona Dream czy napój alkoholizowany Arizona – to wszystko jeszcze przed nami. Na razie na horyzoncie Park Narodowy Drzew Jozuego czyli Joshua Tree NP.

Jadąc przez wielkie pola energetycznych wiatraków dotarliśmy pod wieczór na camping Cottonwood Springs (15$), już w tym pustynnym parku.

Uff. Jak dobrze jest uciec od tłumów, hałasu i ludzkiej głupoty. Rozpaliliśmy ognisko i zasiedliśmy kontemplować zachód słońca w towarzystwie cykad i licznych ciem przyciągniętych naszym zewnętrznym światłem. Ależ miły był ten wieczór!

CUDOWNE RECTO I VERSO    

2 października

Od rana leje. Na tej suchej jak pieprz jeszcze wczoraj pustyni dziś od rana mamy burzę i to taką prawdziwą z piorunami. Siedzimy wiec zamknięci w naszym RV w oczekiwaniu na lepsze czasy, które już na horyzoncie się pojawiają.

Lepsze czasy się pojawiły, ale nie pozwoliły dojść do centrum turystycznego, pierwsze ich krople kazały wrócić w te pędy do domu.  Lunch zjedliśmy jednak na zewnątrz, po czym zapakowaliśmy Moanę do pionowego łóżka czyli nosidełka na sjestę i poszliśmy na Mastodon Peak.

MASTODON

PEAK – NASZ POŚREDNI CEL

Pięciokilometrowa trasa obejmowała prócz szczytu również opuszczoną kopalnię złota oraz oazę Cottonwood Spring, nazwa którą nazwano nasz camping.

Zdecydowanie zakochujemy się coraz bardziej w sobie i w pustyniach. Są tacy, jak moja mama, którzy zakochani są w górach, ale pustynia ma inny wymiar. Bernard Shaw mawiał, że nie lubi gór bo zasłaniają widok. Zapewne ten śmieszek nawet nie wiedział o czym mówi, co więcej nie wiedział pewnie ile racji jest w tych słowach.

Dla przeciętnego człowieka pustynia to kupa piachu, tak do horyzontu. Ileż w tym niewiedzy i braku wyobraźni. Tak zwana pustynia potrafi być bardziej różnorodna niż wszystkie góry. Zresztą one często są jej częścią. Pustynią generalnie nazywamy wyjałowione, niezdatne do życia tereny. I znów, jakiż to schemat. Indianie Cahuillas, którzy zamieszkiwali część terenów dzisiejszego Parku Drzew Jozuego, używając naszego języka nazywali by tę pustynię darmowym hipermarketem. Te na pozór suche tereny porośnięte równie suchymi krzaczorami i kaktusami zawierają tyle możliwości wyżywienia i leczenia chorób, że tylko zaznajomiony z ich możliwościami mieszkaniec lub przyrodnik to widzi. Na szczęście dla nas laików postawiono na tak zwanych ścieżkach przyrodniczych tablice wyjaśniające to i owo.

I tak pierwszy raz w życiu widzieliśmy krzaki, których nazwa jest nam wszystkim znana, a wyciąg z nich używamy wszyscy. Szampon jojoba – mówi to panu coś?

JUKA, JOJOBA, CALIFORNIA JUNIPERS I JEGO JADALNE OWOCE

No właśnie, a podobnych temu roślin zobaczyliśmy wiele. Część z nich jak mesquite używano wielorako. Ich ziarna, jak najbardziej strączkowe, jedzono, liście innych służyły jako środki odkażające czy napary na przeziębienia. Włókna juki używano do produkcji sieci, w które łapano króliki, a z ich liści wyplatano koszyki i talerze. Można tak w nieskończoność. I to ma być pustynia? Niezdatna do życia?

Oczywiście bazą była woda. Ze słowem pustynia zawsze łączy się słowo oaza. Mnie wprawdzie ta nazwa łączy się bardziej ze spelunką w Gliwicach gdzie za czasów komuny nie tylko wodę sprzedawano, ale generalnie oazę na pustyni znaleźć można. Widać je z daleka. Nagle w jakimś skalnym wąwozie lub rozpadlinie pojawiają się drzewa i bujna zieleń. Wiadomo, tam jest woda, więc żyło się w tych oazach, a na zakupy szło się na pustynię.

OAZY

Nasza wycieczka doprowadziła nas do kopalni złota. Duże słowo – kopalnia. Dziura w ziemi, trochę drewnianych stempli nie wiadomo skąd przytarganych i tyle. Jednakowoż trochę to ekscytujące stąpać po górach i wiedzieć, że na kruszcu się stoi. Dodatkowo patrząc wokół siebie nieustająco nasuwa się pytanie, dlaczego tu właśnie kopali, a nie tam czy tam, obok po drugiej stronie. I znajdowali.

Weszliśmy na szczyt położony nad kopalnią. Niewielka wspinaczka z Moaną na plecach mroziła krew w żyłach, ale widok był zacny. Na pustyni nic go nie zasłania aż do horyzontu.

Schodząc, już z daleka zobaczyliśmy palmy i zielone krzaki. W oazie trochę wody widać było w zbiorniku, który używany był w złotym biznesie jako rozdrabniacz kamieni i oddzielacz w celu wydobycia z nich kruszcu.

BYŁA KOPALNIA, NA I POD SZCZYTEM MASTODON

Do samochodu wróciliśmy zadowoleni i z wycieczki i z koloru nieba, aby po nabraniu wody i opróżnieniu zbiorników pojechać w głąb parku.

Droga wiodła najpierw w dół na dno olbrzymiej doliny, przypominającej swoim wymiarem płaskowyż, z 50 kilometrów długa i 30 szeroka. Jechaliśmy szosą, która wyglądała jak nitka rzucona na bezkres.

Nagle krajobraz zmienił się i znaleźliśmy się w lesie… kaktusów. Było to olbrzymie pole rosnących w dużej koncentracji kaktusów cholla. Ciemnych w dolnej części, jasnożółtych w górnej, które jakby świeciły w świetle zachodzącego słońca. A widok na dolinę nad ich prawie fosforyzującymi czubkami przyprawiał nas o najwyższy zachwyt i uśmiech, który niekontrolowanie sam pojawiał się na twarzy.

NAGLE KOLOROWO

LAS KAKTUSÓW CHOLLA

Nie spodziewaliśmy, że będzie on nam towarzyszył do późna w nocy. Zapadał zmrok, my pięliśmy się w górę na inny płaskowyż położony o kilkaset metrów powyżej doliny Colorado Desert. Tam zjechaliśmy do campingu spotkanego przy drodze o pięknej, zapraszającej nazwie Belle.

Są takie chwile których nie da się opisać. Rodzaj uniesienia, zakochania w pejzażu i atmosferze miejsca. Oczywiście często sprzyja temu światło, zachodzące słońce czy kolor nieba pod nim. Na nasze miejsce na tym opustoszałym campingu trafiliśmy od razu, jakby ktoś nas tu prowadził. Wielkie okrągłe głazy wokół nas, pomarańczowe niebo i drzewa Jozuego. Znaleźliśmy się w epoce Flingstonów.

NASZE PUSTKOWIE - CUD ŚWIATA

I znów nie da się opisać tej samotnej kolacji we dwoje, krewetek gigantów, które przystosowały się wielkością do okolicy, leżąc patrzenia, to na bezchmurne niebo, to na okolicę zupełnie jasną i z wyraźnymi detalami, a oświetloną jedynie gwiazdami. I na spadające gwiazdy tnące nieboskłon wzdłuż i wszerz. No nie da się.

3 października

Nie da się też opisać naszego przebudzenia. Pioruny walące w poziomie i pionie, wiatr, deszcz i ogólna groza. I wszystko po to aby po kilku godzinach Moana przy bezchmurnym niebie pluskała się w swojej wanience zażywając kąpieli wodnej i słonecznej. Pustynia Panie!

Przed południem wskoczyliśmy na rowery i pojechaliśmy drogą zobaczyć dlaczego na campingu, który minęliśmy wczoraj, a położonym kilka mil od naszego, ograniczono miejsca dla samochodów o długości powyżej 25 stóp. Odpowiedzi nie znaleźliśmy, staliśmy już na takich gdzie ograniczenie było do 21, a my mistrzowie naszych 29 stóp wciskaliśmy się bez problemów. Ucieszyła nas za to bardzo ścieżka przyrodnicza wśród olbrzymich głazów, identycznych do tych koło których nocowaliśmy. Idąc od słupka do słupka czytaliśmy ciekawostki o geologii okolicy, a przy okazji wspinaliśmy się na co ciekawsze okazy aby popodziwiać widoki.

WDRAPUJEMY SIĘ

CAŁA OKOLICA 

Wróciliśmy na lunch do naszego uroczyska, teraz Moana śpi w wózku, Beatka kręci się dbając o nasz porządek, a ja tłukę w klawiaturę.

Zapewne każdy się pyta co to te drzewa Jozuego? To odmiana juki, tyle że wieloramienna. Mormoni nazwali je tak, ponieważ przypominały Jozuego wyciągającego ręce w geście powitalnym. A kto to Jozue? No dajcie mi spokój. Wiem, ale nie powiem.

CIEŃ POD DRZEWEM JEZUEGO

4 października

Mimo zapowiedzi i chęci nigdzie wczoraj po południu nie poszliśmy. Moanka miała niesamowite pole do zabawy, jeżdżenia na swoim rowerku i pluskania się w wodzie, tak że postanowiliśmy korzystać z tego uprzywilejowanego i pięknego miejsca.

Tym razem wieczór spędziliśmy nie pod rozgwieżdżonym niebem, choć znów takie było, lecz przy ognisku i w towarzystwie walczących na skałach cieniowych ruchomych postaci powstałych dzięki ogniskowym płomieniom.

Rytuałem naszej podróży jest wieczorne zasiadanie na krzesełkach i zajadanie orzeszków. Moana po przyjeździe na camping i zainstalowaniu się na nim idzie pod boczną dolną bakistę, pokazuje na zamek do niej i mówi: to! Otwieram zamek i drzwiczki, Moana wyciąga swoje rozkładane krzesełko, rozkłada je i siadając wskazuje na uchwyt w podłokietniku i mówi: Am. Wszystko jest jasne, przyszedł czas na wieczorną porcję kilku orzeszków ziemnych. Nasypujemy je do jej uchwytu, w nasze wkładamy zimne piwa i tak sobie siedzimy. Niekiedy, jak wczoraj, przy ognisku, a niekiedy patrząc na zachodzące słońce.

Zresztą następne czynności też są codziennie identyczne (nuda Panie!), tyle, że kadr wokół zmienia się nieustająco. Beatka daje Moanie kolację w postaci kanapki lub jaja na miękko, następnie jest mycie zębów i kąpiel, znaczy prysznic. Ja w tym czasie przygotowuję kolację, rozpalam ognisko lub rozstawiam grilla, nakrywam do stołu i czekam piekąc coś tam. Już w łóżku Moanka dostaje swoją porcję mleka, a Beatka jeszcze tylko przeciera podłogę naszego Bubu2 i już jest gotowa do kolacji.

Ja niekiedy, z piwem w ręce, podglądam je przez okienko, z czułością patrzę to na jedną, to na drugą i na obie razem w ich wieczornych obowiązkach i porozumieniu. Beatka nie dość, że jest fantastycznym życiowym partnerem, jest też świetną i mądrą matką.

A co do urody, to kobiety można podzielić na takie, co to muszą jakoś z nią żyć i na takie, które były piękne i z wiekiem takie pozostają, na takie, które swoją byłą urodę oglądają już tylko na zdjęciach oraz na takie, u których z wiekiem uroda nabiera rasowości. Beata należy do tych ostatnich. Hurra!

NA CO DZIEŃ BEZ MAKIJAŻU

Dzisiejszy poranek był trudny. Wczorajsze odczytywanie cieni ze skał tak nas umęczyło, że postanowiliśmy wyskoczyć na chwilę z parku w celu uzupełnienia napojów też wyskokowych. Tragiczny poranek spowodowany był brakiem wkładek do wieczornych herbatek, co skończyło się nadużyciem wina i to kiepskiej jakości, a co to znaczy każdy wie.

Skończyło się obiadem u „Chińczyka” w miejscowości 29 palm, czyli Twentynine Palms. To taka dziura co to już nawet psy nie szczekają dupami. Monopolowy jednak był, zakupiono wiec po buteleczce Ginu i Rumu (każda1,5 litra).

Wróciliśmy do parku aby z 29 palm pójść do 49 (lubią 9 na końcu).

RUSZAMY

Trasa wiodła do oazy z 49 palmami właśnie. Aż niepojęte jest, że idąc suchym górskim rumowiskiem kamieni z kaktusami i kolczastymi krzakami, gdzie wydaje się, że nic już tam żyć nie może, dochodzi się głęboko w górach do miejsca, w którym rosną wielkie regularne palmy, w oczkach jest woda i że jest ono poidłem dla wielkorogich kozic, kojotów i innych zamieszkujących te nieprzystępne tereny zwierząt. Oczywiście trzeba by zaczaić się o świcie, czy prawie o zmroku by je spotkać, my, dzienni zwiedzacze, mieliśmy przyjemność tylko z jaszczurkami, wiewiórkami antylopowymi (biegają szybciej niż ich własny cień) czy z jednym kojotem, którego udało nam się w końcu zobaczyć.

49 PALM  

Było upalnie, na noc pojechaliśmy niewiele dalej na zadziwiający camping zwany Indian Cove. Położony w dolinie okrągłych głazów, które przy zachodzącym słońcu sprawiały wrażenie specjalnie toczonych. Cóż jednak, krążyliśmy po nim bez końca próbując znaleźć bezwietrzne miejsce, tylko po to aby w końcu zaparkować byle gdzie i nie wyjść z domu, zrobiło się bowiem 13 stopni. Wiatr wróżył zmianę pogody, a pierwszym jej objawem był nagły, niesamowity spadek temperatury. Przygaszeni zmęczeniem poprzedniej nocy i niemożnością korzystania z tak urokliwego miejsca, po kolacji zalegliśmy każdy w swoim kąciku przy lekturze. Jedyne co pamiętam - dbająca żona obudziła mnie i zmusiła do… umycia zębów.

5 października

Skromna ilość wina i absolutny brak herbatek poprzedniego wieczora (pomimo zakupionych dodatków) spowodował w nas nagły przypływ energii. Było jeszcze wcześnie rano, a my byliśmy już po kawach i na parkingu przy szlaku.

Harcerski szlak (Boy Scout Trail) to droga zbyt długa jak na nasze możliwości, na dodatek nie pętla. Uznaliśmy więc, że pójdziemy nią tak długo jak nam się będzie podobało iść i zawrócimy. Generalnie w górzystym terenie nie jest to nudne, idąc w górę patrzy się w jedną stronę, a wracając podziwia się zupełnie inne pejzaże. Co więcej czas mija więc i światło się zmienia, a wiadomo, inne światło - inny świat.

Znów trafiliśmy w dziesiątkę. Najpierw szło się płaskowyżem z 2 kilometry pustynią ciągle lekko w górę. Potem weszliśmy w kamienne połączone ze sobą wąwozy i szliśmy ich dnami dalej lekko w górę. Na końcu szlak zaczął piąć się już na poważnie. Już sama pustynia zmieniała wygląd, ale droga kanionami, a później skalistymi zwaliskami nieustannie inaczej wyglądała co przyprawiało nas o zachwyt.

OGLĄDAMY SIĘ, CZY TYM MOŻNA SIĘ ZACHWYCAĆ?

I kiedy doszliśmy na przełęcz i trzeba było z rozsądku wracać, poszliśmy dalej. Nasz wzrok przyciągnęła następna przełęcz z zieloną grupką drzew. Doszliśmy do niej i do wniosku, że tak można bez końca. Po chwili wytchnienia i podziwianiu panoramy, byliśmy już przecież dużo wyżej niż poprzednie, mijane od czasu wyjścia z pustyni, szczyty. Droga powrotna okazała się jeszcze bardziej atrakcyjna. Idąc w górę porównywaliśmy naszą ścieżkę do okolicy, więc wracając zeszliśmy z niej aby iść na dziko suchymi kanionami usianymi wielkimi głazami po których trzeba było skakać lub się z nich ześlizgiwać aby osiągnąć następny, niższy stopień płynącej kiedyś tędy rzeki. Oczywiście robiliśmy to tylko będąc pewni kierunku, wiadomo, wąwozy idą tylko w dół.

Na pustyni zabawa jest bardziej niebezpieczna. Prostym przyrodniczym szlakiem o długości dwóch kilometrów poszedł facet późnym popołudniem. Złapał go zmrok i biedak próbował wrócić. Na takiej pustyni po zmroku ma się wrażenie, że ścieżki biegną w każdym kierunku, nawet w dzień to widać i próba dotarcia z powrotem kończy się często oddaleniem. Najlepiej pozostać na miejscu i mimo zimna dotrwać do świtu. Szkoda, że to moment kiedy wychodzą na łów skorpiony, żmije i inne gadziny. Znaleźli gościa żywego po kilku dniach. Cóż nie każdy wie co to gwiazdy i kierunki świata.

Na drodze spotkaliśmy nie lada niespodziankę – pustynny dąb, karłowaty ale żołędzie jak nasze. Tylko ludki robić.

ZDZIWIENIE NA PUSTYNI – PUSTYNNY DĄB          

Na lunch wróciliśmy do Bubu, rozłożyliśmy się ze stołem i krzesełkami na samochodowym parkingu. Byliśmy sami. Podobnie jak na całej trasie, gdzie nie spotkaliśmy ani żywego, ani umarłego ducha.

NIEWYKORZYSTANY CAMPING, OKRĄGLAKI, LUNCH I KAKTUS OGON BOBRA

Teraz jesteśmy już w Black Rock Canyon, campingu wśród drzew Jozuego, na wzgórzach z widokiem na odległą dolinę i góry za nią. Znów magiczne miejsce i  pech jakiś. Temperatura spada nieustająco, w dzień jest jeszcze normalnie z 25-27 stopni, ale nocą robi się szybko bardzo zimno i temperatura po zachodzie słońca spada z zawrotną prędkością do 5 stopni, a nasze buczące ogrzewanie nie daje mi spać i budzę się za każdym razem kiedy się włącza, albo kiedy odkryta Moana burczy: brr. Wstaję ją przykryć, łyk toniku z lodówki i znów zapadam w świat majaków mojej podświadomości.

Trzeba powiedzieć całą prawdę. Coś jest w tym samochodzie bardzo dziwnego. Otóż wraz z Beatką, śnimy co noc godzinami niestworzone historie. Tak realne, że czasami budzimy się aby je sobie opowiadać, czasami budzi mnie mój własny śmiech (i Beatę) lub strach. Co więcej, po przebudzeniu zasypiamy i ten sam sen trwa dalej kontynuując swoje niepojęte meandry.  

Tak więc znów nie możemy korzystać z naszego pięknego miejsca i kolację jemy w środku.

6 października

Rano ruchy mamy spowolnione. Patrzymy, popijając kawę, jak cyferki na naszym zewnętrznym termometrze powoli idą w górę, 6, 7, 9. Kiedy jest już 15 wyruszamy.

Jako obiekt wybraliśmy pobliską trasę-pętlę o długości 7 kilometrów. W połowie drogi znudziło nam się jednak iść szlakiem, który wiódł doliną i poszliśmy graniami z widokiem. Dobry to był wybór, widzieliśmy w oddali nasze Bubu2 zaparkowane w zagajniku drzew Jozuego, od południowej strony były góry, a od północnej płaskowyż pocięty drogami w kwadrat. Bardzo niedawno temu, bo dopiero w latach 30 XX wieku nastąpiła tu parcelacja ziem.

WOKÓŁ BLACK ROCK CANYON

Po południu poszliśmy jeszcze na górską ścieżkę krajoznawczą. Dwa kilometry, a że była to znów pętla, to połowę trasy szło się mocno pod górę aby spojrzeć z innego kąta na nasze poranne wyczyny.

Nie żałowaliśmy wizyty w Black Rock Canyon choć była ona sprowokowana przymusem. Ponieważ park jest pustynią nasze ścieki można oddać właśnie tu i w Cottonwood, to jest w miejscach położonych na dwóch końcach parku w odległości 65 mil czyli stu kilometrów. Z wodą jest podobnie, campingi wewnątrz parku jej nie posiadają. A tak w ogóle to park jest olbrzymi. Trochę mam kłopotów aby przeliczać kwadratowe akry na kilometry kwadratowe czy nawet hektary. Ma on 792.623 akrów kwadratowych.

Amerykanie kiedyś tam zaczęli przechodzić na system metryczny, w niektórych stanach podaje się nawet obie miary, ale generalnie rządzą wszędzie mile, cale, stopy, galony i akry. Cóż, u nas jajka w paczkach ciągle sprzedaje się na tuziny, a nie na dziesiątki. Kiedyś płynąc spływem rzeką Drwęcą zapytałem wędkarza: daleko jeszcze do Brodnicy? Po chwili ważenia myśli odpowiedział: flaszkę pan zrobisz.

Ot i w Polsce są swoiste jednostki miary i to bardzo precyzyjne. Należało przecież szybko zróżniczkować prędkość prądu rzeki względem pojemności rzeczonej flaszki, po dodaniu oczywiście prędkości dodanej kajaka i scałkowaniu zsinienia alkoholowego twarzy kajakowicza, które to wskazywało na jego możliwości absorpcji czyli wypadkową prędkości spożycia płynów. A facet to zrobił w kilka sekund. I tak powstała w Polsce nowa miara czasu lub odległości – flaszka.

Jakież było nasze zdumienie, kiedy późnym wieczorem, po dotarciu na centralny camping w środku parku okazało się, że nie ma w nim wolnych miejsc. No tak, światowe centrum skałkownictwa, czyli wspinania się na płaskie okrąglaki (to takie okrąglaki co to kiedyś pękły czyli półokrąglaki). Niezbyt jednak przerażeni pojechaliśmy na sąsiedni camping „Ryan”.

Nauczeni doświadczeniem zatrzymaliśmy się przy pierwszym wolnym stanowisku, akurat z dumnym numerkiem 1, mimo iż była zawieszona na nim kartka informująca o zajęciu. Z kartki wyczytaliśmy jednak, że straciła już ona aktualność i wisi przez czyjeś niechlujstwo. Zrozumieliśmy, że miejsce pozostało wolne tylko dzięki niej, bo nikomu z przejeżdżających nie chciało się sprawdzić dat. Ściemniało się, za nami stały już dwa samochody, zajęliśmy więc skwapliwie to przepiękne stanowisko na dodatek bez widoku na sąsiadów.  Po chwili puszczone przez nas samochody wyjechały z campingu – nie było już wolnych miejsc. Szczyńściorz.

NASZ CAMPING Z LOTU PTAKA CZYLI SZCZYTU  MOUNT RYAN

Różowe niebo oświetlało jeszcze skały za nami, a my planowaliśmy dni następne, wiedząc, że najbliższe trzy noce zostaniemy tu właśnie, najlepiej położonym miejscu w parku, no i że zbliża się weekend więc z wolnymi miejscami będzie krucho.

NASZA BAZA NA 3 DNI – W TLE ZDOBYTY SZCZYT RYAN

7 października

Wycieczki, wycieczki, wycieczki.

Pierwsza na rowerach do tamy. Tak, tak, na pustyni też można. Historia jest długa i zawiła, zainteresować może jedynie tych, którzy ocierają się o te miejsca.

Taka tama, jak to tama, zatrzymuje wodę. Jednakże na pustyni daje to nieziemski efekt, zmienia się okolica i jej mieszkańcy. Woda na pustyni to życie.

TAMA I INDIAŃSKIE HIEROGLIFY

Centralny region parku jest płaski ze zgromadzonymi na nim co jakiś czas kupkami wielkich głazów. Ponieważ proporcje tu są kompletnie zachwiane, pisałem już o tym przy okazji Doliny Śmierci, tak więc idzie człowiek w te głazy i okazuje się, że ta mała z pozoru kupka kamieni zawiera w sobie mikro świat, ze swoją fauną i florą. (Beatka na zdjęciu powyżej wącha krzew o zapachu… sera. Bardziej cheddar jak tylżycki)

FAUNA I FLORA MIKRO ŚWIATÓW

Co więcej aby obejść taką „dziurkę” od środka trzeba zrobić dwa kilometry lub więcej. Mikro świat powstaje z powodu zamkniętego skałami terenu. Kiedy pada deszcz woda wpływa między skały, tam zostaje, gromadzi się w naturalnych zbiornikach i kałużach, wszystko wilgotnieje, a zamknięty krąg skał uniemożliwia w dolince ruch powietrza czyli przyśpieszone parowanie. To wolne parowanie zbiorników wodnych i wilgoci zawartej w skałach daje danemu miejscu swoisty mikroklimat.

Niesamowite i fantastyczne. I księżycowe to wszystko było, najpierw Baker Dam (zapora), potem Hidden Valley (Ukryta Dolina). I lunch pod drzewami.

T

RUDNA PRÓBA POKAZANIA PROPORCJI

ZBLIŻENIE 1

I JUŻ – NA DOLE WIDAĆ PARKING PRZY HIDDEN VALLEY (UKRYTA DOLINA)

Popołudnie przeznaczyliśmy na wdrapanie się na najwyższy szczyt, nazwę naszego campingu – Mount Ryan.

Położony pośrodku płaskowyżu miał dawać panoramę dookolną. Szło się i szło pod górę świetnie przygotowanym szlakiem. Samotnie, do tego już się przyzwyczailiśmy, to nie Tatry. Co jakiś czas przystawaliśmy złapać oddech (tu uwaga: na zdjęciach to Beatka głównie nosi na plecach Moanę – to prawda) i popodziwiać otwierającą się powoli panoramę.

Na szczycie okazało się, że wierzchołków jest kilka, a z każdego widok jest trochę inny. Niezbyt żałowaliśmy, że żadne zdjęcie nie odda tego co widzimy. Po prostu napawaliśmy się widokiem, co jakiś czas wodząc po panoramie palcem i pokazując sobie odwiedzone już miejsca oraz te, które są w planie do zobaczenia. A wszystko to przy zachodzącym powoli słońcu i ocieplających się kolorach. I znów dla takich chwil…

ZDOBYWAMY SZCZYT RYAN – WIDAĆ TEŻ BUBU2 (u góry)

8 października (Dzień Górnika)

Wcale nie żart z tym dniem górnika. Był to dla nas dzień zwiedzania kopalń złota. Z rana pojechaliśmy kawałek aby pójść na czterokilometrową wycieczkę do młyna.

Co robi młyn na pustymi? Łatwo się domyśleć jeśli nazywa się on Wall Street Mill. Taki młyn tłucze i mieli kamienie, a następnie za pomocą wody i rtęci wydobywa się z powstałego z tłucznia złoto. Mimo, że maszyna była z lat trzydziestych XX wieku (jak się przyjrzeć na planie rok 1931 dobrze widać), to zachwycała swoją techniką, a możliwość zajrzenia do każdej dziurki tego położonego na krańcu świata zabytku dodawała jej jeszcze atrakcyjności.

WALL STREET? Z BOKU WIDAĆ DATĘ - 1931

Na lunch pojechaliśmy samochodem na południowy kraniec parku na szczyt Keys View, z którego widać było Palm Springs, kontynentalne pęknięcie podziału płyt tektonicznych, Andreas Fault  oraz daleki szczyt w Meksyku. Takie japońskie zwiedzanie, prawie bez wychodzenia z samochodu – dziś Paryż, Bruksela i Londyn, jutro Rzym, Praga i Krym.  

Kiedy po południu stanęliśmy przed tabliczką otwierającą szlak do największej kopalni okazało się, że jest nieścisłość pomiędzy mapą, broszurą, a tabliczką. Taka mała różnica - 4 kilometry więcej i to po górach. Od razu wiedzieliśmy, że i tak pójdziemy dłuższą drogą. Mieliśmy do wyboru albo 6 kilometrów tam i z powrotem tą samą trasą, albo 10 pętlą. Wiadomo, nowa droga, nowe rzeczy do odkrycia, a nas już każdy zna.

Kopalnia usytuowana była pod szczytem, pokazany na tabliczce przekrój uświadamiał metody poszukiwań, a oddalenie od świata wysiłek jaki trzeba było włożyć w wydobycie złotego kruszcu. Przecież wszystko tu trzeba było przywieźć z daleka. Kilka dni jazdy na koniach i wozami, po jedzenie, wodę, narzędzia. A tu upał nie do zniesienia i palące słońce, a przymrozki i wiatr nocą. W takich warunkach człowiek pewnie często budził się z gorączką. Złota?

URZĄDZENIA W LOST HORSE MINE

Idąc dalej mijaliśmy różnego rodzaju dziurki i dziury wyrwane skałom - próby odnalezienia złotej żyły. Powoli i my zaczęliśmy rozróżniać miejsca, w których należy kopać, wszystkie widziane po drodze miały swoistą specyfikę układu i składu skał.

Po podwieczorku na jednym ze szczytów szliśmy dalej i temu iściu nie było końca. Z wielką rozkoszą odnaleźliśmy na parkingu nasz domek, a jeszcze większą nasze ukochane skalne campigowe miejsce z widokiem na zachód słońca.

Zasiedliśmy w fotelach, wywaliliśmy schodzone po kolana nogi przed siebie, z zimnym piwem w ręce cieszyliśmy się z zakończenia dnia górnika, z tego, że front zimny już przeszedł i jest wreszcie ciepło, że przez ostatnie siedem dni nie było chmurki na niebie. Oraz z tego, że był to nasz najdłuższy pobyt w Narodowym Parku tego kraju.

JE SIĘ ORZESZKI W RYAN CAMPGROUND

9 października

Nie będę się rozpisywał o porannym zwiedzaniu rancha rodziny Keys. Po powstaniu parku wykupiono to historyczne miejsce związane z pionierami pustyni i ich życiem na niej. Dwugodzinny spacer z przewodnikiem, słuchanie opowieści o stylu życia, ciężkiej pracy, kopaniu złota i nadziejach z tym związanych i to nie zawsze utraconych, a wszystko w kadrze pozostawionym od dziesiątek lat w stanie nienaruszonym.  Taki prawie żywy skansen, jakby właściciel wyjechał tylko na chwilę, a nas wpuszczono podglądać. Zwierząt tylko nie było, za to gruszki obrodziły w tym roku szczególnie.

NAWET SPALINOWA PRALKA BYŁA (po lewej, drugie od dołu)

Po lunchu przy skałach Jumbo ruszyliśmy w stronę Kanionu Kolorado. Przed nami z wyboru długi odcinek historyczną drogą numer 66. Wjeżdżamy do Arizony. Raj to, czy co?

OSTATNIE CHWILE I OPUSZCZAMY JOSHUA TREE NATIONAL PARK                  

10.10.10 (co za data!)

Fredziu! Życzymy Ci 100 lat!

14 października

Jesteśmy w Arizonie. Wjechaliśmy do niej drogą 66, kiedyś główną drogą prowadzącą na podbój zachodu, dziś drogą historyczną i panoramiczną. Pierwsze pejzaże były zachwycające, takie trochę jak z westernów, tak jak i pierwsze mijane miasteczko. Wszędzie w górach widać było kopalnie i pozostałości po nich. Po przejeździe przez pierwsze pasmo gór otworzyła się przed nami olbrzymia płaska dolina z paciorkami wielokilometrowych pociągów i w oddali autostradą zastępującą starą drogę 66.

PIERWSZE KROKI W ARIZONIE

Za cel postoju technicznego obraliśmy sobie miasteczko Kingman. Musimy co jakiś czas stawać na nie lubianych przez nas RV Parkach zwanych przez nas „sardynkowo”, wiadomo, internet do telefonów i blogu, pralnia, ścieki, zakupy, itp.

Kamping „Wschodzącego Słońca” był mały, ludzie sympatyczni, na dodatek zadziałała wreszcie nasza rabatowa karta campingowa i dostaliśmy 50% zniżki co na dwa dni pobytu dało 30$ oszczędności (razem to już 45$ przy koszcie karty 30).

Beatka wreszcie do woli nagadała się ze swoim synem. Bartek wyjawił jej swoje mroczne przedmioty pożądania. Jednym z nich jest aparat fotograficzny typu lustrzanka.

Ja do aparatów mam stosunek ambiwalentny. Kiedyś, jak już dojrzałem finansowo, po aparatach Smiena i Practica wszedłem niechcący do skonfliktowanej grupy właścicieli Canonowców i Nikonowców, kupując drogą lustrzankę Canona. Każda z grup uważała swojego producenta jako the best. Ponad konfliktem oczywiście była Leica, nie mówiąc już o Hasellblatach czy Broncach o formatach zdjęć nietypowych. Leica dość szybko odpadła nie dorównując „Japończykom” jakością elektroniki, ale robiła nieustająco najlepszą optykę. Pozwoliłem wtedy sobie nawet na zakup z zawodowych pieniędzy jasnego i asferycznego obiektywu 15 milimetrów za kilka tysięcy dolarów. Bydlę ważyło ze 3 kilo i miało łeb jak główka kapusty, tak dużej jak zapłacona cena.  

Po kradzieży w domu i stracie sprzętu co zbiegło się z epoką mojego intelektualnego dojrzewania, moje zamiłowanie do posiadania coraz to nowszych i nowocześniejszych przedmiotów opadło i mimo, że ubezpieczalnia zapłaciła co do joty i mogłem wskoczyć na wyższą półkę sprzętową, nie zrobiłem tego.

Pojawiły się wtedy pierwsze aparaty elektroniczne, taki Sony co to się do niego miękką dyskietkę wkładało i zapisywał on na niej 12 zdjęć fatalnej jakości. Zawodowo służył on pracownikom na budowie do natychmiastowego zapisu na komputerze detali, a my w biurze bawiliśmy się nim jako ciekawostką.

Potem pojawił się Sony P1, który dostałem na urodziny. Był to już normalny aparat o dobrej jakości i posiadając kilka programów i dobrą matrycę robił świetne zdjęcia o rozdzielczości 3.3 megapixeli, zawsze ostre o wyrazistych kolorach. Od czasu tamtego aparatu miałem kilka nowych, ale nie mogę powiedzieć, żeby coś szczególnie się polepszyło, a może nawet wręcz przeciwnie.

Ludzie dzielą się na niedojrzałych młodzieńców, co to gonią za nowinkami i kupują coraz to nowy sprzęt, wiedząc, że zawsze w ręce mają trupa, no bo nowy model pojawi się na półkach jutro, a jeszcze nowszy pojutrze. Widać to dokładnie na przykładzie  telefonów. Druga grupa to niedojrzali intelektualnie staruszkowie. Ci mają często pieniądze i gnają za nowinkami nie wykorzystując ich możliwości. Kupują na przykład wielki aparat z jeszcze większym obiektywem, ale nie podróżują aby go moc wykorzystać, a jeśli już to robią to nie chcą taszczyć przecież tylu kilogramów na wycieczki po górach, więc tylko wysiadają z samochodów na parkingach, pstrykają fotki i jadą dalej. Te dwie grupy napędzają rynek. Drugą grupę reprezentuje tu przykład kultowych motocykli Harley Davidson. Jeżdżą tu nimi wyłącznie ludzie w wieku zaawansowanym, czytaj od 60 w górę. Otóż marzenie, na realizację którego nie stać ich było w czasach powstawania kultu tego motocykla, byli wtedy zbyt młodzi i mało zamożni, spełniają dopiero teraz, kiedy ich na to stać.      

Wracając do aparatów. Otóż nie mogę zrozumieć nagłego powrotu do lustrzanek. To zapewne ten sam chwyt co z motocyklami. Otóż lustrzanki i inne aparaty zamierzchłych czasów działy identycznie zapisując obraz na tej samej kliszy. Lustrzanka służyła jedynie temu, że mogliśmy zobaczyć we wzierniku obraz, który fotografujemy. Po jaką cholerę więc tworzyć coś na podobę starocia jeśli obraz ten i tak widzimy na ekranie LCD?.

Drugi problem to ściganie się w ilościach pikseli matrycy. Każdy z wymienionych wcześniej dwóch grup ludzi odpowie mi, że można wtedy zrobić odbitkę dużego formatu. Od lat nie pamiętam aby ktoś z moich znajomych robił odbitki dużego formatu. Każdy ogląda zdjęcia na ekranach komputerów, telewizorów, a przy łatwości zapisu, czyli ilości fotek - najczęściej nigdy do nich nie wraca, lub niekiedy, chcąc pokazać je innym, zanudza ich wtedy na śmierć.

Trzeci problem to regulacja czułości we współczesnych aparatach, czyli ISO czy ASA. Dawniej były to korekty służące jedynie temu aby aparat zrozumiał, że ma wetkniętą w siebie kliszę o różnej czułości 100, 200, 400, ASA itd., trzech wiodących firm, Kodaka, Agfy czy Fuji. Co więcej można było tą czułość skorygować, nazywało się to pchnąć film, po czym kliszę wywołać inaczej. Zwiększenie czułości błony służyło temu aby móc fotografować obiekty przy małej ilości światła czy szybko poruszające się, ale kosztem jakości jeśli ta czułość była zbyt wielka (ziarno). Dziś matryca jest jedna i o jednej czułości i głupotą jest udawać jej zmianę tracąc jedynie na jakości obrazu. Od tego jest elektronika aby tym sterować.

Stosowane we wszystkich aparatach te same elementy pozwalającą uzyskać świetne zdjęcia, a elektronikę można dziś zmieścić w pudełeczku wielkości aparatu telefonicznego i uzyskać wystarczającą do potrzeb jakość. Nie ma więc ani jednego logicznego wytłumaczenia przemawiającego na korzyść lustrzanek.

Jest jednak druga strona medalu. Wystarczy odwrócić aparat i pojawi się obiektyw. I to właśnie on robi zdjęcie. I zawsze robił. Dokładność odwzorowywania światła na całej powierzchni (zwłaszcza w rogach), brak zniekształceń liniowych (zwłaszcza w rogach), jasność i czystość szkła czyli ostre lub miękkie rysowanie odzwierciedlanych obrazów itd. Od niego zależy jakość uzyskanego zdjęcia. Oczywiście jeśli obiektyw aparatu, a jest to przypadek większości telefonów i dużej części kompaktów, jest wielkości ziarenka pieprzu to o jakości mowy być nie może. Jednakże przy odtwarzaniu obrazu na komputerze czy telefonie potrzeba czegoś więcej?

I znów pojawia się problem lustrzanki - mają zmienne obiektywy powiedzą posiadacze. Tylko po co?

Po co komu prywatnie obiektyw o zmiennej ogniskowej do 300 mm kiedy nigdy nie zrobi nieporuszonego zdjęcia z taką ogniskową bez odpowiedniego statywu (no chyba, że czasem przy wybitnie jasnym świetle)? A kto normalny na górską wycieczkę będzie się taszczył z wielkim statywem. Poza tym zoomy o zbytniej rozpiętości ogniskowych są ciemne, słabej jakości i zniekształcają obraz. Co wybrać więc?           

Choć dobrze wiem co to głębia ostrości i możliwość jej regulacji poprzez czas lub przesłonę, ręcznie czy w półautomacie z różnym priorytetem, stwierdzam jednak, że nie mam na to czasu. Nie bawię się fotografią ani profesjonalnie, ani nawet jako hobby. Jedyny element, który używam na co dzień to przymus lampy błyskowej robiąc zdjęcia ze zbyt jasnym tłem.    

Dla mnie aparat ma zapisywać historię dziejącą się wokół mnie. Znaczy to, że ma być przy mnie cały czas gotowy do działania. Cały czas znaczy też nie obciążać mnie czyli mieścić się w kieszeni. No nie wyobrażam siebie na pustyni z 3 kilogramami wody jeszcze sprzętem fotograficznym o podobnej wadze jako dodatek, tylko po to aby komuś móc potem pokazać zdjęcie lepszej jakości. Dla mnie wystarczy zapis w głowie i jakieś jego przypomnienie w postaci zdjęcia. I nie za wszelką cenę świetnego, nie koncentruję się już na tak nieistotnych rzeczach.  

Jednakowoż minimum dotyczące tej jakości musi być spełnione aby na dużym telewizorze HD uzyskać przyzwoity obraz. Aparat ma posiadać szeroki jasny obiektyw i przede wszystkim być szerokokątny 25mm (4,25) lub 28 mm minimum. Większość zdjęć z podróży czy w pomieszczeniach robi się właśnie szerokim kątem. Zoom może być x10, ale x5 wystarcza, bardzo rzadko wychodzą ostre fotografie przy większym niż x7.

Część firm nie wstydzi się już nowoczesności i stworzyła aparaty nie będące lustrzankami, a dające identyczną jakość i te same funkcje. I choć posiadają dość duże i dokładne obiektywy są mniejsze i ważą mniej. To takie hybrydy pomiędzy kompaktem, a lustrzanką - a ja powiem, że to nowoczesne następczynie lustrzanek.  

Każdy Bartku, bo do Ciebie ten tekst, wybiera w zależności od potrzeb i możliwości. Potrzeba to odpowiedź na pytanie do czego potrzebny Ci będzie aparat, to z kolei określi jego jakość. A jeśli chodzi o możliwości to jest to wybór czy stać Cię na tę jakość i z czego zrezygnować w zamian. Możesz kupić drogi aparat i fotografować tylko kwiatki w ogródku bo nie będzie Cię już stać na podróże. Dobry aparat kosztuje tyle ile bilet do Nowego Yorku. Wszystko zależy też od żądzy posiadania co znaczy swego rodzaju dojrzałości w wartościowaniu.

Ok., dostaniesz nowy aparat marzeń i gitarę elektryczną, ale nie pojedziesz na dwa tygodnie na narty do Włoch. Pasuje? Uważaj, aparat Ci zostanie, a z nart niewiele, a może nawet złamana noga. Hehe.

Na zakończenie tej nudnej lekcji dwie historyjki.

Kiedy stałem ze śpiącą w wózku Moaną czekając na Beatę przy najbardziej znanej i najbardziej krętej ulicy San Francisco doszły do mnie przekleństwa i prawie płacz stojącego obok mnie Włocha. Na mój pytający wzrok powiedział swoją zupełnie przyzwoitą angielszczyzną, że miał zupełnie dobry aparat i robił fajne zdjęcia, ale teraz na wyjazd do Stanów kupił sobie super nowoczesnego Nikona z wielką rurą i nijak nie może zrobić zdjęcia, a nie zabrał instrukcji. Wziąłem drogi gadżet w ręce i szybko odkryłem o co biega. W jakiś sposób, bawiąc się aparatem, jego właściciel nastawił czułość ręcznie na 1600 ASA. I nie dziwota było, że wszystkie zdjęcia były białe. Żadna przysłona, ani czas nie były w stanie stłumić słońca San Francisco. Po objaśnieniu co do czego służy i po kilku demonstracyjnych zdjęciach ustawiłem wszystko w aparacie na automat, a on odszedł z uśmiechem wdzięczności na twarzy.

Masz Bartku wokół siebie wiele przykładów różnych postaw (chciało by się powiedzieć głupoty ludzkiej, ale nie przystoi). Jeśli ktoś kupuje coraz to nowe i droższe sprzęty grające, ale ma czas na słuchanie dobrej muzyki, co więcej słyszy ją i jest ona jego pasją - to dobrze. Jeśli ktoś kolekcjonuje tylko drogi sprzęt aby go mieć i do tych super wyrafinowanych gadżetów podłącza ipoda albo czytnik z utworami w MP3 ściągniętymi za darmo z Internetu, to głupota. MP3 mają dynamikę klozetu z zepsutą spłuczką i nawet najlepsze głośniki świata brzmią jak pudełka po butach. To tak jak kupić Jaguara, ale diesla aby oszczędzać na cenie benzyny.

Wszystkie przypadki to snobizm, lecz u jednych jest on uroczy, a u innych śmieszny.

OTO KANION – obiektyw 25mm i zoom x10 mojego kieszonkowego Sony

GRAND CANYON zwany w Polsce Kanionem Kolorado. Polska nazwa nie jest jasna - faktem jest, że rzeka Colorado płynie jego dnem, ale geolodzy nie bardzo sobie radzą z określeniem jak powstał, a ostatnia wersja mówi, że wyżłobiły go dwie rzeki, które się połączyły. Zadziwiające jest to, że kanion jest wzniesieniem, przez który się one kiedyś przebiły.

Na camping przy kanionie dotarliśmy późnym popołudniem aby zastać tabliczkę – brak miejsc dla RV. Nie wiem czy to moja wrodzona umiejętność rozmawiania z kobietami czy zagraniczny akcent, ale Salomon z próżnego nalał i chwilę później staliśmy na swoim stanowisku w lesie.

Bardzo już podnieceni zdejmowaliśmy rowery z Bubu2 aby pojechać zobaczyć ten cud natury numer 1 na świecie, a na dodatek przy zachodzącym właśnie słońcu. Jadąc rozmawialiśmy o tych światowych cudach i miejscach, które nie każdy widział oczywiście, ale każdy przeciętny człowiek zna. Padło na Wielki Kanion, wodospad Niagara i szczyt Kilimandżaro. Spróbowaliśmy też określić takie najbardziej znane symbole ludzkiej twórczości i padło na wieżę Eiffel’a, egipskie piramidy i Wenecję.

Rowery zostały w stojakach, a my zbliżaliśmy się do południowej krawędzi (zwanej Rim) aby paść na kolana.  I nie padliśmy.

WIELKI KANION I MY

Powodów braku upadku było wiele. Po pierwsze tak dobrze wszyscy znamy ten widok, że nie jest on zaskoczeniem. Po drugie tak turystyczne i zagospodarowane miejsca zawsze nas odpychają. Po trzecie, wbrew logice, zachód słońca wcale nie sprzyjał zrozumieniu kanionu. Celowo używam słowa zrozumienie, bo jak się później okazało Wielkim Kanionem trzeba się delektować i rozsmakowywać w czasie.

Następnego dnia rano pojechaliśmy darmowym autobusem (stworzono całą sieć aby ograniczyć ruch samochodów) na zachód drogą zamkniętą dla prywatnego ruchu.

Wysiedliśmy 10 kilometrów od naszego parkingu aby wrócić krawędzią i oglądać kanion z coraz to innego kąta.

Krawędzią to mało powiedziane. Ścieżka biegnie cały czas przy kilometrowej przepaści, a przy to znaczy 50 cm, metr. Muszę przyznać, że obudził się we mnie lęk wysokości i pojawiło mrowienie w palcach nóg i rąk, zwłaszcza widząc Moanę w wózku i koła przy bezkresnej dziurze. Bo kanion to nie góry, to wielka, niewyobrażalnie wielka dziura w ziemi.

Druga strona odległa jest średnio o 15 kilometrów, a sama dziura ma 1600 metrów głębokości i uwaga, 446 kilometrów długości. Jak to się ma do Polski? Z Leźna do Sosnowca. Zresztą jak się bawić to się bawić: aby zobaczyć kanion z południowej krawędzi, a potem z północnej trzeba pokonać samochodem 336 kilometrów. Pokazuje to trochę bezmiar i proporcje, o których tak często piszę mówiąc o geologicznych przypadkach zachodu Stanów. Wiele zrozumieliśmy w czasie tej podróży i z historii geologicznej tego „młodego” przecież miejsca ziemi, jak i z historii powszechnej tego najmłodszego tworu naszej cywilizacji.

Mieszkając w zapyziałej Europie, będącej przepełnionym gotującym się tyglem kultur i narodów, na kontynencie jak go sami nazywamy Starym czyli mocno zerodowanym, nie zdajemy sobie sprawy jakie cuda stworzyły w Ameryce niedawne ruchy płyt kontynentalnych. Nie zdajemy sobie też sprawy jak wszystko co tyczy tego kraju jest świeże. Naoglądaliśmy się westernów, o Indianach, szeryfach, bandytach, o domkach na prerii, nie mając świadomości, że to było wczoraj. Kiedy urodziła się moja babcia, to tu Buffalo Bill i wojsko naparzało się z Indianami. Że rezerwaty to zupełnie świeża sprawa, a Indianie tam żyjący za czasów ich babć i mojej nosili pióropusze i próbowali walczyć o swoje. I że do dziś mówią swoim językiem, a terytoria, które im przydzielono, zazwyczaj mało urodzajne, pustynne, są kolosalnej często wielkości przy niewielkim zaludnieniu.

Tak więc szliśmy wzdłuż tej kolosalnej rozpadliny i coraz bardziej czuliśmy jej ogrom. Zrobiliśmy te dziesięć kilometrów z początku w samotności później już w tumie jako, że szlak zamienił się w asfaltową dróżkę. Co jakiś dystans zrobiony jest punkt widokowy na wystającej nad przepaś półce. Jedynie wtedy założone są balustrady. Tak dla bezpieczeństwa autobusowych turystów. Najzabawniejsze jednak jest to, że rzeki Kolorado nie widzi się wcale, raz może kawałeczek, ale malutki i koloru błota, tak że zlewa się z otoczeniem.

Szliśmy i szliśmy z zazdrością spozierając na jeden punkt. Był to na samym dnie kanionu, położony na płaskowyżu szlak zakończony placykiem usytuowanym nad rzeką. I tak szliśmy w milczeniu zdając sobie sprawę, że to co przeczytaliśmy wyklucza nasze tam zejście. A przeczytaliśmy, że szlak jest długości 20 kilometrów w obie strony, co szczególnie nas nie przeraziło, ale że trzeba zejść 1000 metrów, a potem wejść ten tysiąc z Moaną na plecach i że ostatni odcinek jest ekstremalnie wyczerpujący. Słowo ekstremalnie już dawno wykreśliliśmy z jadłospisu, to poprawka na amerykańską otyłość i ucieczkę Państwa USA od odpowiedzialności. Dodatkowa notka mówiła o 12 godzinach drogi i o tym, że co roku wynoszą z kanionu 450 osób z tego 10% bezpośrednio do parku sztywnych.   

NASZE MARZENIE

I tu muszę dokonać samokrytyki i samooceny:

1. JESTEŚMY PSYCHICZNIE NIEZRÓWNOWAŻENI – znaczy poszliśmy na tą wycieczkę.

2. JESTEŚMY ALKOHOLIKAMI – w 10 dni wypiliśmy (już miałem napisać 3 litry, ale rzut oka na puste butelki, o których pisałem, że mają po 1,5 litra i okazało się, że zawierały 1,75 litra wody ognistej każda) 3,5 litra alkoholu 40% (Rum i Gin), 65 puszek piwa 0,33 i 24 butelki piwa białego, mętnego jak nasze umysły oraz 11 butelek wina. Chyba powietrze było jakieś suche czy co?

NASZ ULUBIONY NAPÓJ ZIOŁOWY

Po przygotowaniu kanapek, owoców na podwieczorek i zapakowaniu 2,5 litrów wody wyruszyliśmy o 7h30 z campingu, samochód zostawiliśmy na parkingu dla RV i po przejściu pół mili znaleźliśmy się przy główce szlaku.

Miły chłodek i cień pozwolił nam na szybkie schodzenie. Ustaliliśmy, że ja niosę Moanę w dół i gnamy ile sił w nogach do końca aby z powrotem wchodzić już spokojnie, z odpoczynkami.

Docelowy punkt był tak daleko w dole, że wydawało się niemożliwe by do niego dotrzeć. A przepaście! Czasami szedłem przyklejony do wewnętrznej ściany.

WYRUSZAMY, WOLNOMULARZE, 1000 METRÓW W DOLE, TAM IDZIEMY

Ni stąd ni zowąd naszą prędkość przyhamowali wolnomularze. Wolnomularze to tacy leniwi ludzie co miast iść na własnych nogach siedzą na mułach i wolno przesuwają się po wąziutkiej ścieżce prowadzeni przez przewodników. Smród mułów i ich sików towarzyszył nam jakiś czas, ale w końcu wyprzedziliśmy karawanę i gnaliśmy dalej w dół. Jako długonogi musiałem przystawać co jakiś czas, zdyszana Beatka mimo podbiegania nie nadążała za moimi siedmiomilowymi krokami.

Po szybkim przejściu ponad siedmiu mil (a tak naprawdę 10 km) dotarliśmy do celu. Było jeszcze przed południem więc upał jaki miał zapanować na dole jeszcze nie dawał się we znaki, a mógł, bo ostatnie 3 kilometry idzie się pustynią bez szansy na choćby krztę cienia.

To co zobaczyliśmy po drodze i na końcu pozwala nam dziś powiedzieć, że jeśli ktoś  mówi że widział Wielki Kanion to tak naprawdę gówno widział jeśli w nim nie był, a tylko, jak większość, widział go przez obiektyw swojego aparatu z góry.

Schodząc dość szybko zgubiliśmy jakby rozczarowanie pierwszego kontaktu. Idąc w dół (a potem w górę) szło się, na przykład, wzdłuż olbrzymich monolitycznych ścian o wysokich na 300 metrów. Będąc już pod nimi miało się wrażenie, że walą się na człowieka i przytłaczają swoją monumentalnością. Ale po chwili, już z dołu, były tylko śmiesznym „małym” pasemkiem wielu warstw.

PRZYTŁACZAJĄCE (szpicami u góry wiedzie Rim)

Największym szokiem był jednak kanion Kolorado (czytający zacznie mnie podejrzewać o postradanie zmysłów).

Otóż kiedy wdrapaliśmy się na warstwową skałę na końcu trasy okazało się, że jesteśmy na przewieszce i widzimy z góry wąziutki, wysoki na 400 metrów kanion, dnem którego płynie i hałasuje swoimi przełomami rzeka. Kanion Kolorado w Wielkim Kanionie, którego nigdy nie widzi się z krawędzi. Cóż za przeżycie. Zeszliśmy ponad kilometr w dół, aby na końcu stanąć nad czterystumetrowa przepaścią!

PRAWIE NA DNIE

Nie da się opisać wrażeń z dołu jak i nie da się pokazać fotografią choćby rąbka tej wielkości. Dowodem są kartki pocztowe – wszystkie złe i nie pokazujące tak naprawdę niczego.

NA DNIE WIELKIEGO, „MAŁY” KANION KOLORADO

Oj warto było potem wspinać się te kilka godzin aby jeszcze raz patrzeć i nie dawać wiary pokonywanej ludzkim krokiem wysokości.

LUNCH W INDIAN GARDEN (to zielone), A POTEM W GÓRĘ

Nogi bolą do dziś, ale uwierzyliśmy w nasze możliwości.

Jednym z ewenementów terenu wokół sztucznego miasteczka jest wszechobecność Elków, inaczej Wapiti, które niekiedy w stadzie kilkunastu sztuk buszują przy drogach. Zawsze to wielka radość zobaczyć te półtonowe kolosy nic nie robiące sobie z obecności człowieka.

NAD KANIONEM LEWITUJĘ

Opuszczając Wielki Kanion zahaczyliśmy jeszcze o jego początek, zbudowano tam w latach 30 wieżę widokową pozwalającą zajrzeć do kanionu oraz na wielkie płaskowyże wśród których wije się Little Colorado, rzeka wpadająca do Colorado u bram kanionu.

WIEŻA OBSERWACYJNA PRZY BRAMIE WSCHODNIEJ

Zatrzymaliśmy się potem też i przy tym „małym” kanionie, trzystumetrowe ściany wycięte były tym razem w krajobrazie płaskim jak stół co dodawało mu uroku i grozy zarazem. Następny cud.

LITTLE COLORADO

Ile ich jeszcze będzie, zobaczymy, obieramy kierunek na następny park - Zion National Park, a tak naprawdę znów na kanion o nazwie Zion.           

19 października

Jadąc do Zion przemierzaliśmy płaskowyże przed pierwszym stopniem Grand Staircase-Escalante National Monument (wielka klatka schodowa). Pejzaże płaskie  i drogi proste do horyzontu na sam koniec prawie uśpiły prowadzącą Beatkę w czasie kiedy ja pisałem tekst o Wielkim Kanionie. Noc spędziliśmy na campingu Lasów Państwowych budzeni przez wentylator naszego ogrzewania, jako że byliśmy na 2.000 metrach i temperatura w nocy spadła do 5 stopni.

Jak zwykle bardzo ciekawi byliśmy Zion, tyle już dobrego słyszeliśmy o tym parku, na dodatek zawsze odkrywanie nowych miejsc nas ekscytuje.

Mimo, że do wschodnich bramek parku dojechaliśmy zaraz po południu okazało się, że kampingi parku są pełne. Poradzono nam camping, nasz „ulubiony” RV Park czyli sardynkowo po drugiej stronie parku. Po zapłaceniu 15$ za obsługę tunelu, który jest za niski i trzeba zamykać obustronny ruch kiedy pojawia się większy samochód taki jak nasz, wjechaliśmy do parku.

Pierwsze obrazy odebrały nam dech, okrągłe góry o strukturze skóry słonia, takie bruzdy wzdłuż i wszerz. Przy popołudniowym słońcu dawało to niesamowity efekt, ale jak się okazało był to tylko przedsionek Zion. Dojechaliśmy do tunelu i do pani Rangers ze znakiem stop w ręce. Przez krótkofalówkę pouzgadniała coś tam, zapisała nasze numery i nazwę RV i po odhaczeniu na naszej fakturze przejazdu (15$ to opłata za przejazd w obie strony ważna tydzień) i kazała czekać. Po chwili z tunelu wyjechały samochody, a ostatni podał naszej pani pałeczkę jako dowód, że jest ostatni. Pomysłowe.

WSCHODNI WJAZD DO ZION CZYLI PRZEDSIONEK

Ruszyliśmy środkiem tunelu i bez jakichkolwiek problemów przejechaliśmy te dwa kilometry, co jakiś czas zerkając na dziury w ścianie pokazujące jakieś niewiarygodne przepaście i widoki. Ale były to sekundy tylko.

Po wyjeździe z drugiej strony tunelu przed nami otworzyła się wielka dolina o wysokich pionowych ścianach. A tak naprawdę nie była to dolina, tylko wielka zapaść w płaskowyżu. To jest kanion w końcu.

Zjazd na dno niebywale krętą drogą ucieszył nas niezwykle, temperatura rosła w oczach, a my po przejechaniu przeciwnych główek parku znaleźliśmy miejsce w sardynkowie z telewizją kablową i pozostałymi udogodnieniami.

Przy płaceniu zrozumieliśmy nasz kłopot z wolnymi miejscami – był piątek, a następujący po weekendzie poniedziałek w Utah był wolny od pracy i szkoły. No tak, byliśmy znów w nowym Stanie, a każdy z nich ma swoje święta, inne podatki i przepisy.

Mimo zmiany Stanu, zarysowują się wspólne cechy wszystkich przez nas odwiedzonych na zachodzie kontynentu. Pierwsza to kolor ludzi - są to Stany absolutnie białe. Spotkanych murzynów można policzyć na jednej ręce. Jedynie południe Kalifornii trochę się zakolorowało tacos.

Druga to świetna organizacja i państwo dla ludzi - tym Ameryka nas ujęła. My, przyzwyczajeni do państwa restrykcyjnego, takiej skorumpowanej maszyny, co żyje jakby dla siebie i dba tylko o swoje interesy, a obywatel przeszkadza jej w tym życiu i jest tylko potrzebny aby płacić wszelkiej maści podatki. Tu, w przeciwieństwie do naszej wiedzy o Stanach i różnego rodzaju a priori, jest odwrotnie. Ma się wrażenie, że wszystkie działania skierowane są na obywatela, ułatwienia mu życia i dbanie o jego codzienny komfort i interes.

Trzecia to serdeczność i sympatia ludzi. Wszyscy się pozdrawiają z uśmiechem, bez żenady zagadują, pytają, opowiadają. Staruszkowie, których jest wszędzie cała masa, są weseli i ciekawi, a nie zgorzkniali. Bardzo to miłe.

Zion był następnym naszym szokiem dającym temu wyraz. W sezonie drogi są zamknięte i jeżdżą darmowe autobusy na gaz (ekologia). Wszędzie tabliczki informują o tym, że opłaty wejściowe wykorzystywane są na …. typu: Tu buduje się nowa trasa z twoich opłat, toalety, centrum informacyjne, parking czy coś tam. Podobnie tabliczki o zakazach, nie jest na nich napisane: nie wolno! Raczej tłumaczą one, żeby ratować niedźwiedzie, niedźwiedź jeśli zje ludzkie żarcie będzie wracał ze względu na łatwość zdobycia pożywienia i trzeba go będzie odstrzelić bo stanie się agresywny.

Szok był też na popularnym szlaku. Idziemy, a tu stoi pani Rangers, czyli opiekun parku na prawach policjanta. Na kamieniu ma wyłożone gablotki, w folię zapakowane zdjęcia i odpowiada na wszystkie pytania przechodzących. I to z jakim profesjonalizmem! Pokazuje zdjęcia tłumaczy zawsze z pasją i uśmiechem i wie wszystko. Cud Panie! Ameryka! Przykłady poniżej.

ROŚLINY, KTÓRE WIDZISZ TUTAJ SĄ ŻYCIEM PUSTYNI. ROSNĄ O CALE, A UMIERAJĄ PRZEZ STOPY (system niemetryczny)

A jakaż był rozmowa o tarantulach, które mieliśmy szczęście spotkać trzy razy i jej opowieści na ich temat.

Po podłączeniu mediów do Bubu2 pognaliśmy na rowerach w głąb kanionu Zion. Przerażeni trochę, ponieważ prognoza pogody była tragiczna na najbliższe dni z wyjątkiem dnia następnego. Program już przygotowaliśmy na podstawie darmowych map parku i gazetki z opisem szlaków.

Jechaliśmy dróżką rowerowo-piszą przekraczając mosty nad rzeką Virgin zadając sobie pytanie, jak można było wydać tyle pieniędzy na mostki tylko dla ścieżki rowerowej? Zachwyceni, przy zachodzącym słońcu, wracaliśmy i znów wykazaliśmy nasze doświadczenia w podróży. Wjechaliśmy na camping parku i patrząc na daty opuszczenia miejsc zapisane na dowodach wpłat (znów samoobsługowy system)  umieszczonych na słupkach z numerami miejsc wybraliśmy miejsce, które ludzie opuszczali dnia następnego. Zagadaliśmy, akurat Włochów, czy byliby uprzejmi włożyć naszą karteczkę (nasz numer samochodu, nazwisko – oderwaną od koperty do której wkłada się pieniądze i wrzuca do skarbonki przy wejściu) następnego dnia rano, aby zająć dla nas miejsce. Byli.

DA’RUS TRAIL

W ten sposób znaleźliśmy się na o połowę tańszym campingu na dwie noce, już wewnątrz parku.

Pierwszym wyborem była trasa, długa, jedyna do zrobienia w cały dzień przy sprzyjającej pogodzie. Rano, po przeparkowaniu Bubu2 na parkowy camping, wsiedliśmy do autobusu i pojechaliśmy w głąb kanionu do przystanku Wheeping Rock przy trasie do Angel’s Landing, stojącej na środku kanionu wielkiej kilkusetmetrowej skale, na którą wiódł wielce atrakcyjny szlak. Naszym celem jednak, nie było Lądowisko Aniołów (tłumaczenie) tylko Observation Point, piękna trasa wspinająca się na krawędź kanionu skąd widać go całego (15 kilometrów w obie strony).

SAME ŚCIANY

Ruszyliśmy stromo w górę zadziwieni, że człowiek może tak szybko wznosić się i widzieć okolicę z coraz to nowszej perspektywy.

CORAZ TO NOWE PERSPEKTYWY

Doszliśmy do przełęczy aby zagłębić się w pełen obłości zjawiskowy wąwóz, aby później przecisnąć się w wyrwany skale przesmyk i dojść do innego świata widząc już tylko kanion gdzieś daleko z tyłu. Zatrzymaliśmy się na popas, po którym ruszyliśmy dalej, znów mocno pod górę.

ZJAWISKOWY WĄWÓZ

BEATKA SAMA NA SZCZYCIE

No i stało się. Idąc coraz to bardziej przyklejeni do ściany doszliśmy do miejsca, w którym szerokość trasy stała się metrowa, a potem już tylko półmetrową półką nad kilkusetmetrową przepaścią. Zabrakło mi siły aby przełamać mój lęk przestrzeni. Mokre ręce, drżące nogi – mimo, że do końca zabrakło niewiele, poddałem się. Namówiłem Beatkę żeby poszła dalej sama z Moaną, która spała na jej na plecach.

I tylko ja wiem co przeżyłem wchodząc jeszcze z 50 metrów w górę aby zobaczyć cały kanion z góry.

Jedynym pocieszeniem dla mnie był widok pojawiających się czasami schodzących i przyklejonych do pionowej ściany piechurów-Spideramanów z kroplami potu na czole.

Beatka wróciła prawie po godzinie mojej udręki i trzymając mnie za rękę sprowadziła po dwóch półkowych zakosach, po których wszystko wróciło do normy, a Moana przeniosła się na moje plecy.

Wracając zerkaliśmy na ścianę powyżej, a ja zadawałem sobie pytanie, jak trzeba było być nienormalnym żeby chodzić po czymś takim.

WIDAĆ TRASĘ I MIEJSCE PORAŻKI

Przestraszeni prognozą pogody, wyskoczyliśmy jeszcze z autobusu po dwóch przystankach aby „zaliczyć” Emerald Pools, Jeziorka Szmaragdowe. Wydarzenie natury.

A MURY RUNĄ

PRZY SZMARAGDOWYCH JEZIORKACH

Wieczorem, przy pysznych żeberkach wołowych i winie rozmawialiśmy o naszych strachach związanych z wysokością i równowagą. Porównywaliśmy nazwy tych przypadłości w różnych językach i doszliśmy do wniosku, że wszystkie rozróżniają trzy podstawowe blokady. Lęk przestrzeni, lęk wysokości i zaburzenia równowagi. Ja ewidentnie mam lęk przestrzeni. Polega to na tym, że kiedy pojawia się przede mną pustka, co zabawne, że dopiero od pewnej wysokości, powiedzmy stu metrów, pojawia się uczucie dyskomfortu, a potem illogicznego panicznego strachu i blokady. Jeśli ktoś myśli, że ma to coś wspólnego z lękiem wysokości – jest w błędzie. W pracy wisiałem na rusztowaniu piątego piętra zahaczony łokciem, trzymając notes w drugiej ręce, a tą zahaczoną notując sprawozdanie. Beatka, która hula po półkach nad nieskończoną przepaścią wraca z czubka naszego szesnastometrowego masztu z bólem ud od trzymania się go i potem na czole. Ja wiszę na jego szczycie z wiertarką przez pół godziny i zakładam antenę bez jakichś strachów. Dochodzi do tego równowaga, Beatka przechodząc przez rzekę po kamieniach blokuje się natychmiast czekając na moją rękę. Zadziwiające.

O dziwo znów obudziliśmy się rano przy niebieskim niebie, a miało lać i być burzliwie. Było to niebywale ważne dla nas - rano chcieliśmy zrealizować nasz szalony pomysł, znaczy pojechać na koniec kanionu i pójść nim w górę tam gdzie jest tylko … woda. Znaczy kończy się ziemia, a dnem kanionu jest już tylko potok. Realizacja takich pomysłów przy złej pogodzie czyli nagłym deszczu, który zmieniłby potok w rwącą rzekę,  wiązałaby się z wielkim ryzykiem.

KU ŹRÓDŁOM

No i poszliśmy. Cudne to było i … zimne. Woda lodowata, chlupiąca w butach i tylko niesamowite widoki z ciepłym uśmiechem zawieszonej nad wodą Moany ocieplały nam serca i trochę tylko stopy.

INACZEJ NIŻ ZWYKLE

Na późny lunch wróciliśmy na nasz camping aby jeszcze, zerkając na niebo, po południu wejść na okoliczny szczyt z widokiem, czyli Watchman Trail. Parasol się przydał, ale tylko na kilka kropel, za to podwieczorek na szczycie, już na sucho, był cudny. Podobnie jak i wizyta w pobliskiej zajezdni darmowych busików (?). Otóż parkowe autobusy posiadały takie same okna jak nasz katamaran Bubu. W jednym naszym okienku zepsuła się rączka, poszedłem więc do zajezdni przyuważonej ze szczytu, z zapytaniem czy może… . I dostałem co trzeba. Kocham Amerykę!

Rano, o dziwo, ciągle przy słonecznym niebie wyjechaliśmy przez tunel w kierunku Bryce National Parc (wszystko funkcjonuje w Stanach, ale nie po raz pierwszy już prognozy pogody się nie sprawdziły – na nasze szczęście).

Za tunelem zatrzymaliśmy się na mały wyskok zwany Canion Overview, ot tak aby po raz ostatni… .

OSTATNI WGLĄD W ZION

I warto było, wdrapaliśmy się po półkach (mniej niż te 100 metrów przepaści) na szczyt przełęczy i po raz ostatni pożegnalnie zerknęliśmy na Zion i te okna w tunelu, o których pisałem.

NA OSTATNIEJ WYCIECZCE W ZION NP

Przed wyjazdem z parku, stanęliśmy na lunch. Na lunch pod nazwą: żyć nie umierać.

LUNCH PALCE I OCZY LIZAĆ - CZYLI ŻYĆ, NIE UMIERAĆ

Droga do Bryce była katastroficzna, widocznie amerykańskie prognozy się ślizgają jak my na gradzie wielkości groszku, którym przykryte były okoliczne góry. Niedługo potem wjechaliśmy na mityczną drogę numer 12 oznaczającą się niezapomnianymi pejzażami znanymi nie tylko w kraju Mormonów czyli Utah, ale i w całych Stanach. Pierwszym przystankiem był Red Canyon czyli czerwony. I był kompletnie ceglasty, krótki spacer i zamknięty camping Lasów Państwowych nakazał nam jechać dalej do upatrzonego wcześniej RV Parku koło Bryce NP, a szkoda bo i ścieżka rowerowa była zacna oraz kilka ciekawych tras pieszych.

RED CANYON JAKO PRELUDIUM DO BRYCE NP

Na campingu (znów karta 50% zniżki zadziałała) zainstalowaliśmy się z programem pozostania tu trzy lub więcej dni w oczekiwaniu na lepsze czasy pogodowe, bo Parku Bryce bez zwiedzenia go odpuścić nie chcieliśmy. Prognoza była katastroficzna, burze, deszcz i przymrozki. Kolację oczywiście zjedliśmy w środku, bo przy 7 stopniach nikt normalny na zewnątrz nie siedzi. Wspomagani Internetem (wrzucono część o Wielkim Kanionie), ulubionymi francuskimi stacjami via Internet i oczywiście płynem niezamarzającym usnęliśmy błogo aby rano ze zdziwieniem obudzić się w bieli.

I nie był to śnieg, tylko chmury, które, już po naszej kawie zniknęły i ku naszemu kompletnemu zdumieniu pokazały niebieskie bezchmurne niebo?

Wielokrotnie pisałem o naszym szczęściu, ale żeby tak? Przeciwko prognozie?

Po szybkim i wczesnym lunchu pognaliśmy do słynnego Bryce National Park.

Podróżujemy już po Stanach pięć miesięcy, zwiedziliśmy z piętnaście parków narodowych i monumentów, każdy z nich był inny, zaskakujący i specjalny sam w sobie. Mając takie możliwości nadaje się tu miano Parku Narodowego wybitnie niespotykanym miejscom. Ale po prawie 20 tys. kilometrów, zobaczeniu tylu miejsc i dziwów nie przypuszczaliśmy, że jeszcze coś może nas tak zaskoczyć. I to jak wielowymiarowo.

Po pierwsze: kolory i obraz, które zobaczyliśmy nie przypominały niczego i nie mogły być wymyślone przez nikogo nawet na największym haju.

BRYCE NP

Po drugie: choć to co zobaczyliśmy wydawać się mogło zupełnie nieprzyjazne zawierało w sobie taką ilość fantastycznych tras, wśród zieleni i form absolutnie niewyobrażalnych, że czym dalej szliśmy wśród nich tym bardziej byliśmy zafascynowani.

NIEPRZYSTĘPNY?

Po trzecie: niebo było cały czas niebieskie co uwydatniało kształty i kolory, czyli natura jest górą wbrew wszystkim przewidywaniom meteo. Et merde!

TRZY KORONY – NIEBIESKI I ŚCIANY MAJĄ USZY (IGIELNE)

Trudno jest opisać naszą dwunastokilometrową wycieczkę. Znów szybko oderwaliśmy się od japońskich autobusów i turystów aby w ciszy i spokoju kontemplować to wszystko. Jak dobrze, że tak mało ludzi kupuje małe kieszonkowe aparaty i idzie na trasy, a tak wielu wielkie i pozostaje przy autobusach i punktach widokowych. Nasze szczęście.          

Czy ktoś kiedyś lał mokry piasek na plaży robiąc takie szpiczaste śmieszne formy, każdą inną? Tak? To właśnie jest Bryce NP. Tylko wielkie i kropka.

BEATKA I MOANA

SLALOMY, ŁUKI I OSTAŃCE

Nic więcej nie mam do powiedzenia, zdjęcia, jak zwykle, niczego nie oddają. Chyba mam za mały aparat.                       

ŻEGNAJ BRYCE.

22 października

Opuściliśmy Bryce zachwyceni i szczęśliwi, że pięknie było i że się udało z pogodą. Na noc wróciliśmy do naszego RV Parku, który o dziwo był w sosnowym lesie i raczej przypominał tuńczykowo niż zwykłe sardynkowo. Wyjeżdżając rano nie przypuszczaliśmy, że dwa dni później wszystko tam będzie białe od śniegu. Udało się o włos.

Do Capitol Reef NP dojechaliśmy dość szybko i zainstalowali na campingu w przepięknej oazie zwanej Fruita.    

25 października

Capitol Reef jest miejscem, którego nie udało mi się okiełznać wyobraźnią. Myślę, że jest jednym z niewielu parków, które należałoby zobaczyć z lotu ptaka czyli z samolotu lub helikoptera. Choć zatrzymaliśmy się w zaskakującym miejscu, weszliśmy na szczyty i w wąwozy, nie udało nam się jednak zobaczyć, a tym bardziej pojąć zasady konstrukcji tej dziwnej przestrzeni. Jedynie zdjęcie z broszury parku dało nam jako takie o tym wyobrażenie, jesteśmy po prostu za malutcy do uzmysłowienia sobie wydarzeń geologicznych, które tutaj zaszły.

CAPITOL REEF NATIONAL PARC

Zatrzymaliśmy się w historycznym miejscu Mormonów, w zagospodarowanej owocowej oazie Fruita, na kompletnym pustkowiu otoczonym skalnym rumowiskiem, w której do 1941 roku żyło jeszcze 10 rodzin i działała szkoła. Dwie niewielkie rzeczki łączące się w tym miejscu oraz spryt i pracowitość żyjących naturą ludzi dały miejsce wielkim sadom i przyszłemu parkowi narodowemu.

Jadąc z Bryce NP, po przejechaniu wzniesień o wysokości 3000 metrów, tak, tak, wzniesień ledwo wystających ponad wyżynę Kolorado położoną na wysokości 2000 metrów, wjechaliśmy w skalne płaszczyzny zaburzające poczucie horyzontu, jako że wielkie i płaskie, położone były skośnie do niego i nie pozwalały odnaleźć prawdziwego poziomu, który tak z łatwością czujemy naszym uchem środkowym. Do tego już się przyzwyczailiśmy, natura płata nam tu figle zgoła zaprzeczając prawom fizyki i ludzkim odczuciom w naszym zwykłym wymiarze, do którego przywykliśmy.

Camping położony w oazie pokrytej jesiennymi kolorami drzew, szemrzącej potokami i ptactwem krzyczącym radośnie wśród rzadko spotykanej tu wilgoci i nam dał pełnię rozkoszy wieczornego ogniska oraz widoku skalnych ścian, na które mieliśmy się wdrapać dnia następnego.

FRUITA

Kilkukilometrowa wycieczka w górę pokazała nam znamienity widok na okolicę, naszą oazę i nasze w niej miejsce.

NA SZCZYCIE

Kiedy spojrzeliśmy na położone naprzeciw nas, po drugiej stronie wąwozu, skośne wielkie i połamane połacie, czy odklejone od nich pionowe ściany pomyśleliśmy, że za nimi musi ukrywać się coś co warto spenetrować, tak spektakularne były to pęknięcia w tej litej skale.

ZASTANAWIAJĄCE, Z DRUGIEJ STRONY TEŻ JEST TRASA – IDZIEMY TAM PO POWROCIE

Pomyśleć, że miejsce to znali już Indianie, wieki przed przybyciem Hiszpanów (bo to oni pierwsi tu przybyli) i pozostawili po sobie rysunki na skałach, ot takie zwykłe przedstawiające zwierzęta, ale i wprost pod nóż Danikena, niby ludzi jakby w kosmicznych strojach i hełmach z antenami na głowach. Oglądanie tych, po części zachowanych naskalnych grafik (część warstw odpadła grzebiąc na zawsze ich twórczość), prowokowała znów refleksję, że o Ameryce sprzed białej kolonizacji wiemy niewiele, myślimy  tylko, że żyli tu Indianie, prymitywnie bez jakiejś wielkiej cywilizacji na wzór tych z Ameryki Środkowej czy Południowej. A to nieprawda.

DWA ŚWIATY

Wróciliśmy na camping, aby z niego wejść znowu w górę za owe wypatrzone wcześniej pęknięcie i do niego zajrzeć, czyli poczuć co to Kanion Cohab. Zaskoczenie było ogromne. Na tak niewielkiej przestrzeni, tak inne skały i kolory – tam twarde i szare, zwarte okrągłe bryły, a tu nagle pomarańczowy piaskowiec, dziurawy jak ser szwajcarski i tak podobny do tego, który tworzy fasady kamienic dzisiejszego Paryża.

COHAB

W dole wąski piaskowy wąwóz, którym szliśmy w samotności włażąc dla draki w różnego kształtu dziury, i tylko Moana pokrzykiwała złowrogo próbując wdrapać się tu i ówdzie – bez rezultatu, nie była to jeszcze skala dla jej małego ciałka.

Nasze wycieczki, choć wielce interesujące, nie dały nam wiele możliwości aby poczuć dlaczego Capitol Reef uznano za miejsce wybitne, jakim zapewne jest. Trudno.

Ruszyliśmy więc dalej w kierunku następnego parku, Narodowego Parku Krainy Kanionów, czyli Canyonlands NP.

Czytając kaniony, kanion i tak w kółko, można pomyśleć, że to trochę nudne. Kanion kanionowi podobny, ot wijąca się dziura w ziemi, wyżłobiona kiedyś rzeką. Oglądając jednak poprzednie zdjęcia widać, a wszystkie były z kanionów: Wielki Kanion, Zion, Bryce, że każdy był przecież absolutnie odmienny i fascynujący na swoją modłę.

Słysząc kanion, a tym bardziej kraina kanionów, też trochę sceptycznie podchodziłem do tego hasła, no bo cóż można więcej, ale kiedy zobaczyłem dno rzeki Green w Parku Narodowym Kanionów, zrozumiałem, że można jeszcze wiele z człowiekiem zrobić. Byłem tak poruszony widokiem, na pewno bardziej niż tym z Wielkiego, i tym, że nic nie może się powtórzyć, że natura jest największym twórcą i to ponad naszą najbardziej rozbudzoną wyobraźnię.

W DOLE RZEKA GREEN WPADAJĄCA ZARAZ DO KOLORADO

Na początek wybraliśmy się na północny cypel parku, do miejsca, które stało się niechcący mroczne z powodu napięcia miesiączkowego (głównie mojego). Szliśmy skłóceni, co zdarza nam się niezwykle rzadko, bo żyjemy w harmonii 24 na 24 godziny i 364 dni na 365. Miejsce na dodatek nie było jakoś szczególnie urocze, ot zagadka dla geologów. Wielka, krateropodobna dziura w ziemi spowodowana… . No właśnie, trzy teorie wiodą prym: upadkiem wielkiego meteorytu, wybuchem wulkanu lub solą, która zbudowała tu swoje królestwo w postaci wielkiej kopuły, która się zapadała. I chyba tylko zagadka w widoku była atrakcyjna.

Za to później, nie dość, że znów harmonia zawitała do naszego związku, to widoki które ujrzeliśmy nie miały sobie równych.

CANYONLANDS NP

Otóż, choć uskok miedzy płaskowyżem, którym szliśmy, a tym niższym miał tylko 300 metrów, a następny do dna kanionów, którymi płynęły rzeki Kolorado i Green następne trzysta (Wielki Kanion to 1000 -1200 i 400 m), to granica określająca te dwie płaszczyzny była biała, jakieś połączenie soli z wapiennymi składnikami dawały wrażenie śniegowej warstwy oddzielającej  płaskowyż pod nami i wijącymi się wśród niego kanionami rzek. Jeśli dodać, że dzieje się to na płaszczyznach o bezkresnych wielkościach i że droga biegnąca „po białym” ma „tylko” 160 kilometrów długości, pokazuje, że znów nasz zmysł oceny wielkości zostaje zachwiany.

JAK POSZUKAĆ TO WIDAĆ RZEKĘ KOLORADO

Szliśmy różnymi szlakami napawając się coraz to innym widokiem, nawet Moana przeszła ponad dwa kilometry stając czasami nad przepaściami mówiąc: bam! Co w jej języku oznaczało upadek. Czuwaliśmy jednak cały czas aby jakiś skok w bok nie przerodził się w tragedię.

U GÓRY PO LEWEJ WIDAĆ BEATKĘ Z MOANĄ

Z campingu nieopodal parku (jedyny i malutki w parku był pełny) niezbyt skorzystaliśmy, choć widok z naszego miejsca był oszałamiający, cóż czarne niebo, pioruny i ulewa niezbyt sprzyjały ogniskowym grilladom, za to ciepełko naszego kołowego domku bardzo nam się podobało, zwłaszcza widząc biednych namiotowiczów zmuszonych do przetrwania i to w temperaturze zbliżonej zeru.

Był to pierwszy akt Krainy Kanionów - tak się składa, że Park ten podzielony jest na część północną i południową, które oddzielone są od siebie rzeką Kolorado.

Jadąc z jednej części do drugiej po drodze znajduje się Park Narodowy Łuków Skalnych. Po polsku nazwa durnowata, oryginalnie to Arches National Park.  

CIENIZNA – LANDSCAPE ARCH

Na bramce zaanonsowano nam znów, że jedyny camping w parku jest pełny. Tym razem niezrażeni i pełni wiary w nasz fart pognaliśmy do niego, mimo iż odległy był o 35 kilometrów.

No i jednak miejsce dla nas się znalazło, co pozwoliło nam udać się, zaraz po lunchu, na najdłuższą trasę w parku wychodzącą właśnie z campingu.

Szlak początkowo „dla wszystkich” zmienił się w „primitive trail – difficult hiking” czyli prymitywny z zaznaczeniem, że jest trudny. Oczywiście poszliśmy nim opuszczając wielkoaparatowych skośnookich, i nie tylko,  turystów.

NO TAK, ŁUKI

Zabawa był przednia. Już wcześniej wiedzieliśmy skąd pochodzi nazwa „Arches”,  kamienne łuki były wszechobecne, różnej wielkości, maści i urody. Skalne dziwy natury, wypchane kiedyś kopułami soli, które rozpuszczone przez wodę zniknęły, a łuki pozostały. My zaś szliśmy garbami skalnymi lub między nimi zauroczeni tym diabelskim światem co też  potwierdzała oryginalna nazwa szlaku – Devil’s Garden (Diabelski Ogród).

DIABIELKI OGRÓD

Musieliśmy czasami wykonywać iście diabelskie sztuczki, aby przetransportować Moanę przez nawisy, ześlizgi po okrągłościach lub wodne podeszczowe pułapki kontynuując naszą ponad dziesięciokilometrową cudną trasę. Cisza i samotność – to kochamy ponad wszystko. A wyjścia poza szlak pozwalały nam na nowe, nasze własne spojrzenie na otaczające nas cuda i fiuty.

Wyprawa przez dziki, nie turystyczny, świat trwała do wieczora, a kiedy już dotarliśmy do naszego domku niebo zmieniło wygląd i pokazywało rogi przez całą noc, a to drobnym gradem, a to wichurą porywającą innym namioty, ale nami tylko  bujała na boki przypominając, że nowa nazwa Bubu2 jest kontynuacją podróży naszej ukochanej Bubu, która stoi na Jamajce i pewnie tęskni za nami, tak jak my za nią.

WSZYSTKO DIABELSKIE

Do lunchu nie wyściubiliśmy nosa na zewnątrz zmieniając jednak miejsce zaparkowania (musieliśmy opuścić camping do 10h) z nadzieją na poprawę pogody, na co jasny horyzont wyraźnie wskazywał.

Przy pierwszych promieniach słońca wyruszyliśmy w trasę aby po dojść do miejsca, które zwykle się zwie zjawiskowe. Delicate Arch.

Niewiele jest miejsc, zwłaszcza takich, których zdjęcia są na okładkach przewodników (na przykład takich jak ten o Parkach Narodowych Zachodnich Stanów z Gazety Wyborczej, nota bene kompletnie do kitu), których zobaczenie zapiera dech w piersiach. Łuk Delicate, a nawet nie sam łuk, ale jego otoczenie wraz z nim wprawiają widza w osłupienie. Swoją urodą, niespotykaną wyjątkowością i przestrzenną warstwowością miejsca.

ŁUK DELICATE (daleko widać górkę, z której zrobiono później odwrotne zdjęcie poniżej)

Z INNEJ STRONY

No naprawdę szok pod każdym względem. Idzie człowiek półką, szlakiem, nagle wychodzi zza skały i widok, który widzi zatrzymuje go jak uderzenie w szybę postawioną w poprzek drogi. Coś niebywałego.

Oczywiście wokół są ludzie, każdy chce sobie zrobić zdjęcie na pamiątkę. My też i wcale się tego nie wstydzimy.

IDZIE ZIMA

Jednak opuszczając to niebywałe miejsce poszliśmy na przekór szlakowi. Okrągłe skały pozwalały na dowolne potraktowanie miejsca i inne spojrzenie na nie niż nakazywał to szlak. Poszliśmy wiec na przełaj, gdzieś tam, w dobrym kierunku, aby to zjawisko trwało jak najdłużej. Cudo!

PÓŹNIEJ ŁUK WIDZIANY Z BARDZO DALEKA (zoom x10 plus cyfrowy)

Po podwieczorku, wyjeżdżając powoli z parku, odwiedziliśmy jeszcze kilka innych miejsc próbując lawirować między japończykami, jako że były to krótkie odejścia od parkingu w celu zobaczenia dziwów. I rzeczywiście były to zawsze dziwy.

BALANCED ROCK - ZAPRZECZENIE SIŁOM NATURY

PO LEWEJ  WIDAĆ BEATKĘ, PO PRAWEJ STARY GRZYB (który?)

Aby jednak nałuczyć się do końca, na sam koniec, pod wieczór, już zupełnie sami, wybraliśmy się na pierwszą z najpopularniejszych tras – Park Avenue. Ta milowa droga wąwozem wśród pionowych skał odkrywa swoją geologiczną historię dzięki wodzie, która wymyła fundamenty i ukazała całą historyczną prawdę, była wspaniałym końcowym akcentem naszej wizyty w krainie łuków. Idzie się częściowo dnem nieistniejącego potoku jak skalną gładką autostradą, tyle że miast asfaltu pod nogami zachwycała kolorowa mozaika zakręconych warstw skalnych.  

OSTATNIE MOMENTY W ARCHES NP

Sprytnie samochód zostawiliśmy na dole szlaku, a rowery u góry, po zakończeniu wycieczki zjechaliśmy rowerami drogą do Bubu2 niemiłosiernie marznąc przy tym w ręce.  

Teraz jest ciemna noc, moje panie śpią, jesteśmy na campingu w Moab przed wizytą w południowej części Krainy Kanionów zwanej Igłami. Na zewnątrz jest 5 stopni.

WIDOK Z CAMPINGU W MOAB                        

28 października

Opuszczamy właśnie Canyonlands NP, część południową zwaną Needles, czyli Iglice. Zabawiliśmy tu tylko dwa dni  śpiąc na jednym z najpiękniejszych miejsc campingowych naszej podroży, z czego znów nie dało się skorzystać z powodu wieczornych przymrozków.

OKOLICE CAMPINGU W NEEDLES

W związku z nimi zmieniliśmy też plan naszej podroży. Nie jedziemy już do Parku Narodowego Mesa Verde, budowle indiańskie pooglądamy gdzie indziej. Przerażeni otaczającym nas zimnem i widokiem śniegu na 2.200 metrach, czyli o włos wyżej od nas doszliśmy do wniosku, ze pchanie się na 3 tysiące, na jakich położony jest park będzie szaleństwem. Uciekamy więc do Arizony, krainy wiecznego lata.

W Needles mimo spędzenia tam jednej nocy zrobiliśmy dwie wielce interesujące wycieczki, jedną wczoraj, zaraz po przyjeździe i lunchu - 7,5 mili (12 km), drugą dziś od rana 11 mil  (18 km).

Wczorajsza była dla rozruszania kości i sprawdzenia naszych możliwości wspinaczkowych z Moaną na plecach. Większość tras tej części parku wymaga dużej kondycji jako, że wszystkie są długie, oraz miejscami potrzebna jest pomoc rąk. Bardzo zresztą są sprytnie pomyślane, na samym początku każdej z nich jest pułapka skalna wymagająca plastyczności ciała, niezachwianej równowagi i braku lęku wysokości, tak więc skostniali lub z problemem turyści od razu są eliminowani

Ruszyliśmy w trasę mijając czwórkę zawiedzonych emerytów - nie przeszli pierwszego egzaminu. Szliśmy dość długo w górę zielonego kanionu Big Spring aby w końcu dotrzeć do jego końca w postaci wielkiego skalnego uskoku. Wdrapaliśmy się na jego okrągłości nie bez wysiłku, ale bawiąc się tym, że posiadając dobre buty można iść bez problemu po gładkich acz szorstkich powierzchniach z aż takim nachyleniem. Po wdrapaniu się na przełęcz otworzył nam się widok na wielki kocioł zamykający kanion  otoczony iglicami.

W KOTLE, DRAPIEMY SIĘ NA PRZEŁĘCZ, PO DRUGIEJ STRONIE

Ponieważ przełęcz łączyła dwa sąsiednie kaniony, a drugi zakończony był podobnym kotłem, po chwili zachwytu ruszyliśmy w dół aby na pierwszej płaszczyźnie wyjąć z nosidełka Moanę i zjeść wspólny owocowy podwieczorek. O 16 jak zwykle.

PODWIECZOREK, SKALNY TORCIK, KAKTUS WŚRÓD SKAŁ I PRZEŁĘCZ Z DOŁU

Powrót Squaw Canyon był trochę monotonny, ale sama końcówka, już przy campingu, przepiękna.

Po spokojnej nocy przy podniesionej temperaturze ogrzewania (3 razy wstawałem przykryć Moanę na jej brr.), po jogurtach, prysznicach, przygotowaniu kanapek, warzyw i podwieczorku, o 10 znaleźliśmy się na parkingu u główek szlaku Confluence Overview. Naszym celem był od dawna upatrzony trudny i długi szlak do wnętrza głównych kanionów, a raczej ich połączenia, to jest do widełek łączących się ze sobą rzek Kolorado i Green.

Droga miała być trudna i długa. I była, ale jakoś czas biegł szybko.

SPIDERWOMAN

Było to nieustające wspinanie się na granie oddzielające małe, ułożone w poprzek trasy kaniony, aby po chwili schodzić z nich, i znów wchodzić na następne. Coraz to nowe widoki z góry czy zmieniające się nieustająco formy skał widzianych z dołu gubiły nasze poczucie czasu i ani się nie obejrzeliśmy, a trzeba było zasiąść do lunchu. Zajęliśmy specjalnie przygotowaną dla nas skalną platformę z widokiem na Needles z jednej strony i płaskowyż „Wyspy na Niebie” z drugiej strony, bo taką nosi nazwę północna, odwiedzona przez nas kilka dni wcześniej, część parku.

ŚNIADANIE NA SKALE (MY)

Posileni, ruszyliśmy z zapałem, jako że do widełek brakowało tylko dwóch kilometrów. Widok okazał się wart wysiłku.

DWA KOLORY: KAWA Z MLEKIEM I NOISETTE

W potężnym kanionie łączyły się dwie podobnej wielkości rzeki, za to różnokolorowe. Jedna jak kawa z mlekiem, druga jak ... kawa z mlekiem, tylko więcej mleka. Z green nie miało to wiele wspólnego.

Usiedliśmy na skalnej górce i patrzyliśmy i patrzyliśmy bez końca. Piękny to był widok. Na z wolna mieszające się kolory wody, na ogrom otaczających ją ścian, i ta cisza i pustka. Oczywiście byliśmy sami. Znów cud naszej podróży.

ODPŁYWA JUŻ TYLKO KOLORADO

Powrót był równie uroczy, idąc do rzek postanowiliśmy nie oglądać się za siebie aby wracając mieć nowe widoki. I były, na dodatek przy zachodzącym słońcu.

SKOŃCZYŁY SIĘ ŻARTY ZACZĘŁY SIĘ DRABINY

Z parkingu ruszyliśmy zgodnie z planem o 17, aby do RV Parku w Monticello dotrzeć jeszcze za dnia. Jutro rano kierunek na południe przez Monument Valley.

30 października

Wczorajszy przejazd i lunch z widokiem na Monument Valley nie zrobiły na nas oczekiwanego wrażenia.

MONUMENT VALLEY

Ostańce jakich widzieliśmy wiele, tyle, że te zostały użyte wielokrotnie jako tło w westernach, głównie z Dżonem Łajno, więc są bardziej popularne.

RÓŻNE TAKIE W MONUMENT VALLEY

Wyrzuty sumienia, że nasza ucieczka do ciepełka i kaktusów nie pozwoli nam zobaczyć parku Mesa Verde, zmusiły nas do zboczenia jednak z trasy i udania się do Canyonu Chelly, w którym to również są budowle Indian Pueblo więc uznano go za Narodowy Monument.

Wjechaliśmy do największego rezerwatu Indian w Stanach, Navajo Indian Reservation. Taki wielkości połowy Polski, może trochę więcej. Pierwszym zaskoczeniem było to, że w tej połowie Polski jest prohibicja. Nie udało nam się kupić nawet piwa, obowiązuje tam zakaz sprzedaży i konsumpcji alkoholu. Dziwy nad dziwy.

Drugim zaskoczeniem był nowiutki camping w cenie… no fee czyli darmowy. Dziwy znowu.

Zajęliśmy miejsce, czyli pozostawiliśmy obrus na stole i pognaliśmy do kanionu aby jeszcze w słońcu zobaczyć budowlę Indian, którzy zniknęli z horyzontu z niewiadomych przyczyn w okolicach 1300 roku, a mówimy o Anasazi.

Kanion okazał się nadzwyczaj urodziwy, z rzeką płynącą dołem, dzięki czemu całe jego dno było wielką zieloną oazą.

CHELLY CANYON

Do dnia dzisiejszego kanion jest użytkowany przez Indian Navajo, którzy pojawili się w nim po Anasazi i Hopi, choć o mało z niego nie zniknęli kiedy to wojska amerykańskie w XIX w. wyrżnęły ich prawie w pień niszcząc uprawy, hodowle i drzewa owocowe, a na koniec wyrzucając ich do Nowego Meksyku (i ktoś tu kogoś nazywa dzikim). Po trzech latach tułaczki nowe władze pozwoliły im wrócić do kanionu, powstały wtedy pierwsze składy pomocowe, jako, że nie mieli oni z czego żyć, wszystko zostało przecież zniszczone.

Zresztą jedynymi miejscami, w których widzieliśmy, może nie biedę, ale biedne domostwa, wraki samochodów, brud, brak estetyki i ogólny syf były właśnie rezerwaty. Pomimo iż Indianie posiadają niemałe terytoria, są one zazwyczaj pustyniami, niedostępnymi górami i raczej mało urodzajnymi ziemiami. Biali wiedzieli co czynią wyznaczając im takie miejsca. Indianie rządzą się w nich sami, takie państwa w państwie. Nie tłumaczy to jednak wszechobecnego syfu.

W KANIONIE

Z Moaną na plecach gnałem na dół kanionu pozostawiając Beatkę daleko w tyle, a raczej w górze. Uciekające słońce coraz bardziej nakładało cień południowej krawędzi kanionu na jego dnie, a ja chciałem zrobić choć jedno zdjęcie zabudowanej groty w słońcu.

BIAŁY DOM

No i udało się, długo jeszcze popatrywaliśmy na budowlę i wyobrażaliśmy sobie jak tu kiedyś żyli, w tak pięknym miejscu, z wodą, poletkami upraw i zwierzyną zamkniętą w kanionie.

WHITE HOUSE Z XII WIEKU I RYSUNKI

To co zdarzyło się potem jest nie do pomyślenia. Moana, która od dłuższego czasu kręciła się wokół fotografujących budowlę turystów zażyczyła sobie wracać na piechotę. Pomimo wielokrotnych propozycji powrotu do nosidełka, odmawiała swoim kategorycznym, amerykańskim: no (neł) i parła dalej w górę pomagając sobie często rękami. I tak przeszła dwa kilometry, ciągle stromo pod górę, aż wyszliśmy z kanionu na jego krawędź 200 metrów powyżej.

TWARDA SZTUKA

Byliśmy zafascynowani jej uporem i samodzielnością, bo cały czas odmawiała pomocy mimo bardzo trudnych dla niej miejsc.

ODPOCZYWAM

Wieczorem temperatura spadała szybko aby osiągnąć 5 stopni, mimo, że w dzień było 30. Cóż, wyżyna Kolorado ma swoje prawa.            

31 października

Rano kontynuowaliśmy drogę na południe. Pośrednim celem był Petrified Forest NP czyli Park Narodowy Skamieniałego Lasu.

Choć nasz przewodnik nie wypowiadał się pochlebnie o tym parku jako nudnym (leżą drzewa tyle, że z kamienia), my spędziliśmy w nim bardzo ciekawe pół dnia robiąc prawie wszystkie wycieczki piesze jakie były w nim do zrobienia.

Pierwszy kontakt z leżącymi drzewami jest szokujący. Kawałki drzew wyglądają jak zwykłe konary, ale po dotknięciu ich są jak z kamienia i tyleż ważą, do tego dochodzi świadomość, że drzewa te znalazły się pod ziemią jeszcze przed rozłączeniem się kontynentów…      

SKAMIELINY

Wbrew przewodnikowi oglądanie tych skamielin jest wielce interesujące, w zależności od gatunku drzew, czyli ich składu chemicznego środki inaczej krystalizowały i mają różne kolory i kryształy.

Na terenie parku spotkać można też ślady osadnictwa z początku drugiego tysiąclecia w postaci fundamentów czy rysunków naskalnych.   

CO TO ZA PTAK CO ZJADA CZŁOWIEKA? A MOŻE ŻABĘ?

Erozja powoli odkrywała ukryte w ziemi konary jak i szkielety zwierząt z okresu dinosaurów, co pozwoliło autochtonom na użycie skamielin do konstrukcji prymitywnych budowli.     

BUDOWLE Z KAMIENIA?

Park, choć malutki, posiada różnorodną budowę geologiczną, od płaskiej porośniętej krzakami pustyni do kompletnie księżycowych wzgórz i śladów po rzekach, które pewnie czasami się pojawiają po ulewnych deszczach, ale zazwyczaj są tylko piaskowymi łachami wśród traw. 

RZEKA?

Noc spędziliśmy na campingu Lasów Państwowych w krainie Apaczów, który zamykał się dnia następnego z powodu zbliżającej się zimy. Na japoński (taka już nasza tradycja) lunch dotarliśmy do Phoenix. Droga prowadziła przez góry aby w końcu zjechać do wielkiej doliny szczęścia i ucieczki od zimy dla zamożnych i nie tylko Amerykanów.

To bardzo bogate, otoczone górami miejsce leży w krainie wiecznego lata, stąd też wybudowano tu wiele ośrodków, w których można spędzić zimę oraz campingów, w których aż roi się od wszelkiego rodzaju pojazdów mieszkalnych podróżujących, a uciekających od zimna obywateli.

Po wielkich zakupach w hipermarkecie Wal-mart, mających na celu zabezpieczenie naszego bytu na czas zwiedzania południowych pustyń, pozostaliśmy na noc na jego parkingu znajdując wcześniej zaciszne miejsce. Tak się składa, że podróżować po zachodzie słońca nie chcemy, utrudnia to znalezienie noclegu, a później manewry naszym autem, ale przede wszystkim chcemy widzieć mijaną okolicę, po to tu przecież jesteśmy.